หลักสูตรการดูแลผู้ป่วยวัณโรคในหน่วยงานที่ให้บริการด้านสวัสดิการสังคม

ผู้แต่ง

  • ทัศนีย์ มนุญพาณิชย สำนักวัณโรค
  • กาญจนา ใจแข็ง สำนักวัณโรค

คำสำคัญ:

หลักสูตรการดูแลผู้ป่วยวัณโรค, หน่วยงานที่ให้บริการด้านสวัสดิการสังคม

บทคัดย่อ

สำนักวัณโรคเล็งเห็นถึงความสำคัญของบทบาทพี่เลี้ยงหรือผู้ดูแลในหน่วยงานที่ให้บริการด้านสวัสดิการสังคม ในฐานะผู้ปฏิบัติงานที่มีหน้าที่ดูแลผู้ใช้บริการอย่างใกล้ชิด และสนับสนุนกระบวนการดูแลรักษาผู้ป่วยวัณโรคได้อย่างมีประสิทธิภาพให้ได้รับการพัฒนาความรู้และทักษะที่ถูกต้องในการป้องกันและดูแลผู้ใช้บริการ มีป่วยเป็นวัณโรค สำนักวัณโรคจึงได้ดำเนินการส่งแบบสำรวจความต้องการการฝึกอบรมไปยังหน่วยงานที่ให้บริการ ด้านสวัสดิการสังคมกับผู้สูงอายุและคนไร้ที่พึ่ง จำนวน 36 แห่งทั่วประเทศ โดยทำการสำรวจในกลุ่มตัวแทน พี่เลี้ยงหรือผู้ดูแลที่ทำงานด้านสุขภาพ ผลการสำรวจพบว่าพี่เลี้ยงหรือผู้ดูแลประเมินว่าตนเองมีความรู้ไม่เพียงพอ ในการดูแลผู้ป่วยวัณโรค และการป้องกันการแพร่กระจายโรค ร้อยละ 79.4 และ 80.6 ตามลำดับ โดยพี่เลี้ยงหรือผู้ดูแล ร้อยละ 96.2 สนใจเข้ารับการอบรมความรู้เรื่องวัณโรค จากผลการสำรวจความต้องการการฝึกอบรมดังกล่าวข้างต้น สำนักวัณโรคจึงได้พัฒนาหลักสูตรการดูแลผู้ป่วยวัณโรคในหน่วยงานที่ให้บริการด้านสวัสดิการสังคมขึ้นโดยมีวัตถุประสงค์เพี่อให้หน่วยงานวิชาการที่เป็นผู้จัดอบรมใช้เป็นหลักสูตรในการพัฒนาศักยภาพพี่เลี้ยงหรือผู้ดูแลในหน่วยงานที่ให้บริการด้านสวัสดิการสังคมให้มีความรู้ และทักษะ ในการป้องกันและดูแลผู้ใช้บริการที่ป่วยเป็นวัณโรค ซึ่งจะทำให้พี่เลี้ยงหรือผู้ดูแลมีทักษะในการคัดกรองอาการน่าสงสัยวัณโรคปอด ทำให้ผู้ใช้บริการได้รับการตรวจวินิจฉัยอย่างทันท่วงที มีทัศนคติที่ดีในการดูแลผู้ใช้บริการที่ป่วยเป็นวัณโรคให้มีกำลังใจในการกินยาอย่างต่อเนื่องจนหาย กระบวนพัฒนาหลักสูตรฯ เริ่มด้วยการจัดประชุมเพี่อพัฒนา (ร่าง) หลักสูตรฯ โดยเนื้อหาหรือรายละเอียดหลักสูตรมาจากหัวข้อที่พี่เลี้ยงหรือผู้ดูแลต้องการได้รับการอบรมประกอบด้วย การป้องกันการแพร่กระจายเชื้อ การป้องกันตนเอง การดูแลให้ผู้ป่วยกินยาอย่างต่อเนื่อง การสังเกตอาการผิดปกติที่เกิดขึ้นจากการกินยา เป็นต้น การจัดประชุมเชิงปฏิบัติการเพี่อทดลอง (ร่าง) หลักสูตรฯ การจัดประชุมเชิงปฏิบัติการเพี่อปรับแก้ (ร่าง) หลักสูตรฯ และเผยแพร่หลักสูตรฯ ไปยังหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ผลการดำเนินการทดลอง (ร่าง) หลักสูตรฯ พบว่าเมื่อเสร็จสิ้นการอบรมผู้รับการอบรมตอบแบบประเมินความรู้หลังเข้ารับการอบรม (Post-test) ได้คะแนนเฉลี่ยเท่ากับ 8.5 คะแนน และมีทัศนคติเกี่ยวกับการดูแลผู้ป่วยวัณโรคเปลี่ยนแปลงไปในทางที่ดีขึ้น อย่างไรก็ตาม หน่วยงานวิชาการที่เป็นผู้จัดอบรมควรมีการจัดฝึกอบรมและการติดตามผลการอบรมอย่างต่อเนื่องเพี่อพัฒนาให้พี่เลี้ยงหรือผู้ดูแลมีความรู้ในการป้องกันและดูแลผู้ป่วยวัณโรคอย่างต่อเนื่อง เป็นการป้องกันไม่ให้ความรู้ที่มีอยู่เดิมสูญหายไป

Downloads

Download data is not yet available.

เอกสารอ้างอิง

1. แนวทางการคำเนินงานควบคุมวัณโรคแห่งชาติ. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์ชุมชุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย; 2551.

2. รายงานผลการดำเนินงานควบคุมวัณโรคของประเทศไทย ปีงบประมาณ 2551. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์อักษรกราฟฟิคแอนด์ดีไซน์; 2554.

3. Surveillance Reports, 2001. In: Lauri Thrupp, Suzanne Bradley, Philip Smith, Andrew Simor, Nelson Gantz, Kent Crossley et.al., Tuberculosis Prevention and Control in Long-Term-Care Facilities for Older Adults. Infection Control and Hospital Epidemiology 2004; 25: 1097-1108.

4. Nagami PH, Yoshikawa TT. Tuberculosis in the geriatric patient. In: Lauri Thrupp, Suzanne Bradley, Philip Smith, Andrew Simor, Nelson Gantz, Kent Crossley et.al., Tuberculosis Prevention and Control in Long-Term-Care Facilities for Older Adults. Infection Control and Hospital Epidemiology 2004; 25: 1097-1108.

5. Teale c, Goldman and JM, Pearson SB. The association of age with the presentation and outcome of tuberculosis: a five year survey. In: Rita Sood. The Problem of Geriatric Tuberculosis. Journal of Indian Academy of clinical Medicine; 5: 156-162.
6. ข้อมูลระบบเฝ้าระวังโรค (รายงาน 506) ของโรค วัณโรค. http://www.boe.moph.go.th/boedb/surdata/y54/ tad_TB_54.rtf. เข้าถึงวันที่ 23 พฤษภาคม 2555

7. Rita Sood. The Problem of Geriatric Tuberculosis. Journal of Indian Academy of clinical Medicine; 5 : 156-162.

8. Lauri Thrupp, Suzanne Bradley, Philip Smith, Andrew Simor, Nelson Gantz, Kent Crossley et.al., Tuberculosis Prevention and Control in Long-Term-Care Facilities for Older Adults. Infection Control and Hospital Epidemiology 2004; 25: 1097-1108.

9. ทัศนีย์ มนุญพาณิชย์, วิลาวัลย์ แดงสะอาด, สิริลักษณ์ บัวเย็น, สุรัสวดี กลิ่นชั้น, สนจิตร์ พงษ์พานิช และ อัญญารัตน์ พองพรหม. รายงานผลการดำเนินการติดตามโครงการสืบสานพระเมตตาดูแลผู้สูงวัยให้ปลอดภัยจากวัณโรค. 2552. ไม่ปรากฏแหล่งพิมพ์.

10. Shobita Rajagopalan, Thomas T. Yoshikawa. Tuberculosis in Long-Term-Care Facilities. Infection Control and Hospital Epidemiology 2000; 21: 611-615.

11. ชาญ สวัสดิ์สาลี. คู่มือนักฝึกอบรมมืออาชีพ: การจัดดำเนินการฝึกอบรมอย่างมีประสิทธิผล. สถาบันพัฒนาข้าราชการพลเรือน. พิมพ์ครั้งที่ 1. กรุงเทพฯ: สวัสดิการสำนักงาน ก.พ. 2539.

12. สุวิมล ว่องวาณิช. การวิจัยประเมินความต้องการจำเป็น. พิมพ์ครั้งทีj, 1. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. 2548.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

14-11-2018

รูปแบบการอ้างอิง

1.
มนุญพาณิชย ท, ใจแข็ง ก. หลักสูตรการดูแลผู้ป่วยวัณโรคในหน่วยงานที่ให้บริการด้านสวัสดิการสังคม. Dis Control J [อินเทอร์เน็ต]. 14 พฤศจิกายน 2018 [อ้างถึง 27 ธันวาคม 2025];38(2):87-96. available at: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/DCJ/article/view/155103

ฉบับ

ประเภทบทความ

นิพนธ์ต้นฉบับ