รายงานสอบสวนการระบาดโรคเลปโตสไปโรซิสหลังเกิดภาวะอุทกภัย มกราคม 2560 อำเภอทุ่งสง จังหวัดนครศรีธรรมราช
DOI:
https://doi.org/10.14456/dcj.2019.30คำสำคัญ:
การระบาด, โรคเลปโตสไปโรซิส, อุทกภัยบทคัดย่อ
ช่วงเดือนมกราคม 2560 ได้เกิดการระบาดโรคเลปโตสไปโรซิสในอำเภอทุ่งสง จังหวัดนครศรีธรรมราช ทีมเฝ้าระวังสอบสวนเคลื่อนที่เร็ว (SRRT) จากสำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 11 จังหวัดนครศรีธรรมราช สำนักระบาดวิทยา สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดนครศรีธรรมราช และสำนักงานสาธารณสุขอำเภอทุ่งสง ดำเนินการสอบสวนโรคร่วมกันระหว่างวันที่ 1 ถึง 3 กุมภาพันธ์ 2560 เพื่อยืนยันการวินิจฉัย ยืนยันการระบาด ค้นหาแหล่งโรค และหาแนวทางในการป้องกัน โดยศึกษาระบาดวิทยาเชิงพรรณนา ทำการทบทวนเวชระเบียนผู้ป่วยจากแฟ้มประวัติผู้ป่วยที่มารับการรักษาในโรงพยาบาลทุ่งสง ที่แพทย์วินิจฉัยสงสัย และที่มีอาการใกล้เคียงกับโรคเลปโตสไปโรซิส การสัมภาษณ์ผู้ป่วยและญาติ และค้นหาผู้ป่วยเพิ่มเติมในชุมชน ศึกษาพฤติกรรมเสี่ยง การตรวจทางห้องปฏิบัติการ และสภาพแวดล้อมในพื้นที่ที่พบผู้ป่วย ผลการสอบสวนพบผู้ป่วยเข้านิยามทั้งหมด 21 ราย เป็นผู้ป่วยยืนยัน 10 ราย ผู้ป่วยน่าจะเป็น 3 ราย และผู้ป่วยสงสัย 8 ราย จำแนกเป็นเพศชาย 16 ราย เพศหญิง 5 ราย ไม่มีผู้ป่วยเสียชีวิต พบผู้ป่วยสูงสุดในช่วงหลังจากเกิดอุทกภัยประมาณ 2 สัปดาห์ โดยพบมากในตำบลปากแพรก อาการที่พบมาก ได้แก่ ไข้ ปวดศีรษะรุนแรง หนาวสั่น ปวดกล้ามเนื้อรุนแรง และปัสสาวะสีเข้ม กลุ่มเสี่ยงสูงอายุระหว่าง 25-34 ปี อาชีพที่เสี่ยง ได้แก่ รับจ้าง/กรรมกร ผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการยืนยันในคนด้วยวิธี Microscopic Agglutination Test (MAT) พบเชื้อเลปโตสไปโรซิสทั้งหมด 12 ซีโรวาร์ ชนิดที่พบมากที่สุด ได้แก่ Shermani และ Sejroe สัตว์ที่สงสัยอาจเป็นแหล่งแพร่โรคในการระบาดครั้งนี้ ได้แก่ สุนัข แมว โคและหนู ผู้ป่วยมีพฤติกรรมเสี่ยงคือ การสัมผัสแหล่งน้ำ/ดินชื้นแฉะ โดยการแช่น้ำหรือเดินลุยน้ำ การเกิดบาดแผล โดยเฉพาะที่ขาหรือเท้า กิจกรรมที่มีความเสี่ยงสูง ได้แก่ การเคลื่อนย้ายสิ่งของ/ขนของ/ล้างบ้าน การใช้ปั๊มตรายางระบุอาการทางคลินิกและประวัติเสี่ยงในผู้ป่วยสงสัยโรคเลปโตสไปโรซิสจะช่วยในการค้นหาและวินิจฉัยผู้ป่วยได้อย่างรวดเร็ว และให้การรักษาทันท่วงทีช่วยลดความรุนแรงของโรค และดำเนินการควบคุมโรคได้ทันเวลา
Downloads
เอกสารอ้างอิง
2. Center of Emerging and Re-emerging Infectious Diseases in Animal, Faculty of Veterinary Science, Chulalongkorn University. Leptospira [Internet]. [cited 2017 Jul 15]. Available from: http://www.eidas.vet.chula.ac.th/node/375 (in Thai)
3. Subhudamongkol Y, Aegpho P, Naikowit P, Sakarasaeranee P, Theerawat R, Leptospirosis manual. 2nd ed. Nonthaburi: Bureau of General Communicable Diseases; 2015. (in Thai)
4. Barcellos C, Sabroza PC. The place behind the case: leptospirosis risks and associated environmental conditions in a flood-related outbreak in Rio de Janeiro. Cad Saude Publica 2001;17Suppl:59-67.
5. Londe LR, Conceição RS, Bernardes T, Dias MCA. Flood-related leptospirosis outbreaks in Brazil: perspectives for a joint monitoring by health services and disaster monitoring centers. Nat Hazards 2016;84:1419-35.
6.Amilasan AS, Ujiie M, Suzuki M, Salva E, Belo MC, Koizumi N, et al. Outbreak of leptospirosis after flood, the Philippines, 2009. Emerg Infect Dis 2012;18:91-4.
7. Dechet AM, Parsons M, Rambaran M, Rambaran PM, Cumbermack AF, Persaud S, et al. Leptospirosis outbreak following severe flooding: a rapid assessment and mass prophylaxis campaign; Guyana, January-February 2005. PLoS One 2012;7:e39672.
8. Agampodi SB, Dahanayaka NJ, Bandaranayaka AK, Perera M, Priyankara S, Weerawansa P, et al. Regional differences of leptospirosis in Sri Lanka: observations from a flood-associated outbreak in 2011. PLoS Negl Trop Dis 2014;8:e2626.
9. Bureau of Epidemiology. Serogroups of Leptospira outbreak after flood in Songkla Province, 2010 [Internet]. Nonthaburi: Bureau of Epidemiology, Department of Disease Control; 2017 [cited 2017 Jul 15]. 2 p. Available from: http://www.boe.moph.go.th/ boedb/surdata/annualdata/d4339.pdf (in Thai)
10. Bureau of Epidemiology. Leptospirosis [Internet]. Nonthaburi: Bureau of Epidemiology, Department of Disease Control; 2017 [cited 2017 Jul 15]. 2 p. [cited 2017 Jul 15]. Available from: http://www.boe.moph.go.th/boedb/surdata/annualdata/d4343.pdf (in Thai)
11. Tangkanakul W, Smits HL, Jatanasen S, Ashford DA. Leptospirosis: an emerging health problem in Thailand. Southeast Asian J Trop Med Public Health 2005;36:281-8.
12. Kuharat S. Infectious definition Thailand. 2nd ed. Nonthaburi: Bureau of Epidemiology, Department of Disease Control; 2003. (in Thai)
13. Hinjoy S. Epidemiology of leptospirosis from Thai National Disease Surveillance System, 2003-2012. OSIR [Internet]. 2014 [cited 2017 Jul 15];7:1-5. Available from: http://www.osirjournal.net/index.php/osir/article/view/38
14. Sutdan D, Tangkanakul W, Sirimard M, Soontorn N, Thananchai P, Chutiviwekpong S, et al. Factors associated with leptospirosis after flood in Nan, August-September 2006. Weekly Epidemiological Surveillance Report [Internet]. 2008 [cited 2017 Jul 15];39:161-5. Available from: https://wesr.boe.moph.go.th/wesr_new/file/y51/H51102008-03-022008-03-08.pdf (in Thai)
15. Yimchoho N, Chanakul A, Samart S, Wareevanich C, Lekcharoen P, Saritapirak N, et al. Leptospirosis outbreak after severe flash flooding in Krabi, Thailand, January-February 2017. Weekly Epidemiological Surveillance Report [Internet]. 2017 [cited 2017 Jul 15];48:433-40. Available from: https://wesr.boe.moph.go.th/wesr_new/file/y60/F60281_1585.pdf (in Thai)
16. Gamage CD, Tamashiro H, Ohnishi M, Koizumi N. Epidemiology, surveillance and laboratory diagnosis of leptospirosis in the WHO South-East Asia Region. In: Morales JL, editor. Zoonosis [Internet]. [place unknown]: InTech; 2012 Apr [cited 2017 Jul 15]. 16 p. Available from: https://www.intechopen.com/books/zoonosis/epidemiology-surveillance-and-laboratory-diagnosis-of-leptospirosis-in-the-who-south-east-asia-regio
17. Thaipadungpanit J, Wuthiekanun W, Chantratita N, Yimsamran S, Amornchai P, Boonsilp S, et al. Short report: Leptospira species in floodwater during the 2011 floods in the Bangkok Metropolitan Region, Thailand. Am J Trop Med Hyg 2013;89:794-6.
18. Phraisuwan P, Whitney EA, Tharmaphornpilas P, Guharat S, Thongkamsamut S, Aresagig S, et al. Leptospirosis: skin wounds and control strategies, Thailand, 1999. Emerg Infect Dis 2002;8:1455-9.
19. Chadsuthi S, Bicout DJ, Wiratsudakul A, Suwancharoen D, Petkanchanapong W, Modchang C, et al. Investigation on predominant Leptospira serovars and its distribution in humans and livestock in Thailand, 2010-2015. PLoS Negl Trop Dis 2017;11:e0005228.
20. Meeyam T, Tablerk P, Petchanok B, Pichpol D, Padungtod P. Seroprevalence and risk factors associated with leptospirosis in dogs. Southeast Asian J Trop Med Public Health 2006;37:148-53.
21. Jeenpun A, Tiptara A, Kong-oh P, Sitthiwichianwong B, Suwancharoen D. Epidemiological investigation of leptospirosis in swine, Nakhon Si Thammarat. Thai-NIAH eJournal [Internet]. 2017 [cited 2017 Jul 15];11:74-86. Available from: http://niah.dld.go.th/th/index.php?option=com_content&view=article&id=10119:v11n3&catid=20:thainiahejournal&Itemid=297 (in Thai)
22. Suwancharoen D, Chaisakdanugull Y, Thanapongtharm W, Yoshida S. Serological survey of leptospirosis in livestock in Thailand. Epidemiol Infect [Internet]. 2013 [cited 2017 Jul 15];141:2269-77. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23308397
23. Khuntanom M, Pongjunyakul S, Parapong S, Parapong T, Yingsakmongkol S, Hanhaboon P. Epidemiology of leptospirosis in bull from low prevalence provinces in Thailand by culture, immune level and hematology examination. The 33rd International conference veterinary science 2007; 2007 Oct 31 - Nov 2; Sofitel Centara Grand Bangkok, Bangkok. Bangkok: 2017. p. 145-8. (in Thai)
24. Tohtubtiang K, Kaen-inn C. Leptospirosis surveillance evaluation in Trang Hospital, Thailand, 2014. Weekly Epidemiological Surveillance Report [Internet]. 2016 [cited 2017 Jul 15];47Suppl:s54-60. Available from: https://wesr.boe.moph.go.th/wesr_new/file/y59/Fs5909_1505.pdf (in Thai)
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
บทความที่ลงพิมพ์ในวารสารควบคุมโรค ถือว่าเป็นผลงานทางวิชาการหรือการวิจัย และวิเคราะห์ตลอดจนเป็นความเห็นส่วนตัวของผู้เขียน ไม่ใช่ความเห็นของกรมควบคุมโรค ประเทศไทย หรือกองบรรณาธิการแต่ประการใด ผู้เขียนจำต้องรับผิดชอบต่อบทความของตน
