ระบาดวิทยาโรคเรื้อนของประเทศไทย ในแผนพัฒนาการสาธารณสุขแห่งชาติ ฉบับที่ 10 ปี พ.ศ. 2550 - 2554
คำสำคัญ:
ระบาดวิทยาโรคเรื้อน, ประเทศไทย, แผนพัฒนาการสาธารณสุขแห่งชาติ ฉบับที่ 10, พ.ศ. 2550 - 2554บทคัดย่อ
ผู้วิจัยได้ศึกษาการประเมินผลระบาดวิทยาย้อนหลัง (retrospective epidemiological study) ของโรคเรื้อนในประเทศไทยในแผนพัฒนาการสาธารณสุขแห่งชาติ ฉบับที่ 10 ปี พ.ศ. 2550 - 2554 โดยการวิเคราะห์สัมฤทธิผลตามเป้าหมายของตัวชี้วัดสำคัญของการดำเนินงานโครงการกำจัดโรคเรื้อนอย่างยั่งยืน ผลการวิจัยในภาพรวมสรุปได้ว่า โครงการฯ มีสัมฤทธิผลที่น่าพอใจตามเกณฑ์เป้าหมายของตัวชี้วัด โดยสามารถลดความชุกได้ร้อยละ 35.29 ใน 5 ปี หรือเฉลี่ยลดลงปีละ ร้อยละ 7.01คงมีเพียงผู้ป่วยลงทะเบียนรักษา 678 รายด้วย อัตรา 0.11 ต่อประชากรหนึ่งหมื่น ในปี 2554 และลดอัตราการค้นพบผู้ป่วยใหม่ลงได้ ร้อยละ 21.25 หรือเฉลี่ยลดลงปีละร้อยละ 4.25 คงมีเพียงผู้ป่วยใหม่ 280 รายด้วย อัตราการค้นพบ 0.44 ต่อประชากรหนึ่งแสน ในปี 2554 และพบว่ามีแนวโน้มสัดส่วนของผู้ป่วยใหม่ที่เป็นเด็กเพิ่มขึ้น และสัดส่วนผู้ป่วยใหม่ที่พิการเกรดสองเฉลี่ยใน 5 ปี เท่ากับร้อยละ 4.14 และ 12.67 ตามลำดับ ซึ่งต่ำใกล้เคียงเกณฑ์เป้าหมายที่กำหนด นอกจากนั้นยังพบพื้นที่ที่ปลอดโรคเรื้อนซึ่งไม่มีทั้งผู้ป่วยลงทะเบียนและผู้ป่วยค้นพบใหม่ใน 8 จังหวัด (ร้อยละ 10.39) และ 581 อำเภอ (ร้อยละ 60.71) เมื่อสิ้นปี 2554 รวมทั้งสามารถค้นพบผู้ป่วยใหม่จากบุคคลต่างด้าว รวม 137 ราย ใน 5 ปี คิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 7.02 ของผู้ป่วยใหม่ รวม 1,950 รายทั้งประเทศ ผู้วิจัยได้อภิปรายถึงปัจจัยเกี่ยวข้องและให้ข้อเสนอแนะเพื่อปรับปรุงการดำเนินงานโครงการกำจัดโรคเรื้อนอย่างยั่งยืนในแผนพัฒนาการสาธารณสุขแห่งชาติ ฉบับที่ 11 ในปี 2555 - 2559 ให้ประสบความสำเร็จดียิ่งขึ้น
Downloads
เอกสารอ้างอิง
2. ประชุมพร โอชสานนท์. งานควบคุมโรคเรื้อนในประเทศไทย. ใน: มูลนิธิราชประชาสมาสัย ในพระบรมราชูปถัมภ์. ราชประชาสมาสัย. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์วัฒนาพานิช; 2528. น. 82 - 9.
3. จรูญ ปิรยะวราภรณ์. วิวัฒนาการงานควบคุมโรคเรื้อน. ใน: บรรณาธิการ. รายงานครบรอบ 15 ปี กรมควบคุมโรคติดต่อ. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์องค์การทหารผ่านศึก; 2533. น. 306 - 11.
4. ธีระ รามสูต, เอก ตาดทอง, สันติ วัฒนภูติ, สุรศักดิ์ สัมปัตตะวนิช, และกาญจนา คงสืบชาติ. การประเมินผลการอบรมปฐมนิเทศ ก่อนโอนมอบงานควบคุมโรคเรื้อนระยะถาวรให้แก่ 67 จังหวัด. วารสารกรมการแพทย์และอนามัย 2516; 1(1): 196 - 218.
5. Ramasoota T, Rungruang S, Sampatavanich S. et al. Preliminary study on dapsone resistance in leprosy in Thailand. Journal of Public Health 1988; 2: 115 - 7.
6. ธีระ รามสูต. แนวคิดการเกิดเชื้อดื้อยาแด็ปโซนของเชื้อโรคเรื้อนและวิธีป้องกันแก้ไข. วารสารโรคติดต่อ. 2522; 3: 256 - 71.
7. World Health Organization. Chemotherapy of leprosy for control programme. Geneva : WHO. WHO technical report series No. 675: 1952.
8. ธีระ รามสูต. ความก้าวหน้าและข้อปฏิบัติเกี่ยวกับการใช้ยาเคมีบำบัดผสมแบบใหม่ตามข้อแนะนำขององค์การอนามัยโลก. แพทยสภาสาร 2530; 10: 5 - 13.
9. ธีระ รามสูต. ตำราโรคเรื้อน. กรุงเทพฯ : นิวธรรมดาการพิมพ์, 2535.
10. ศรีบุศย์ เทพศรี. การศึกษาผลกระทบทางระบาดวิทยาของการใช้ยาเคมีบำบัดผสมแบบใหม่ ในการควบคุมโรคเรื้อนจังหวัดลำปาง. วารสารวิชาการสาธารณสุข 2535; 2: 40 - 50.
11. ทัศนีย์ อินทราทิตย์. ผลกระทบของการใช้ยาเคมีบำบัดผสมในระยะเวลา 5 ปีแรก ต่อการเปลี่ยนแปลงภาวะโรคเรื้อนในประเทศไทย. วารสารโรคติดต่อ 2537; 20: 21 - 30.
12. ศรีสุนทร วิริยะวิภาต, รัชนี มาตย์ภูธร, และจิรพรรณ ศรีพงสกร. ผลกระทบของยาเคมีบำบัดผสมต่อการลดต่ำของอัตราความชุกและการค้นพบผู้ป่วยโรคเรื้อน ในจังหวัดขอนแก่น. วารสารโรคติดต่อ 2538; 2: 98 - 106.
13. ธีระ รามสูต. 40 ปีของการบุกเบิกพัฒนาสู่ความสำเร็จของการกำจัดโรคเรื้อนในประเทศไทย. กรุงเทพฯ: ศรีเมืองการพิมพ์, 2541.
14. ธีระ รามสูต. สมชาย รุ่งตระกูลชัย, รัชต์ วงศ์ตรังคพันธ์ และกฤษฎา มโหทาน. 54 ปี แห่งการสืบสานโครงการควบคุมโรคเรื้อนตามแนวพระราชดำริสู่ความสำเร็จการกำจัดโรคเรื้อนอย่างยั่งยืน สมดังพระราชปณิธาน. ใน: ธีระ รามสูต บรรณาธิการ. 50 ปี ราชประชาสมาสัยแห่งการสนองพระราชปณิธาน. กรุงเทพฯ: บริษัท มาสเตอร์คีย์จำกัด; 2533. น. 177 - 208.
15. ธีระ รามสูต. 50 ปี แห่งการสืบสานโครงการควบคุมโรคเรื้อนตามแนวพระราชดำริ สู่ความสำเร็จ การกำจัดโรคเรื้อนอย่างยั่งยืน สมดังพระราชปณิธาน. ใน: ธีระ รามสูต บรรณาธิการ. 50 ปี ราชประชาสมาสัยแห่งการสนองพระราชปณิธาน. กรุงเทพฯ: บริษัทมาสเตอร์คีย์จำกัด; 2553. น. 323 - 59.
16. ธีระ รามสูต. การพัฒนากลวิธีการดำเนินงานควบคุมโรคเรื้อนภายใต้สภาวะความชุกโรคลดลง. วารสารวิชาการสาธารณสุข 2539; 5 (2): 278 - 95.
17. ธีระ รามสูต. วิสัยทัศน์และยุทธศาสตร์การกำจัดโรคเรื้อนอย่างยั่งยืน. บรรยายในการสัมมนา เรื่อง "การพัฒนางานควบคุมโรคเรื้อน ในระบบหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า" จัดโดยสถาบันราชประชาสมาสัย ณ โรงแรมอมารีแอร์พอร์ต กรุงเทพฯ วันที่ 28 ตุลาคม 2546. ใน. สถาบันราช ประชาสมาสัย รายงานการสัมมนางานควบคุมโรคเรื้อน ในระบบหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า, 2546; หน้า 7 - 15.
18. สถาบันราชประชาสมาสัย กรมควบคุมโรค. สถานการณ์โรคเรื้อนในประเทศไทย ปี 2534.
19. ILEP. The interpretation of epidemiological indicators in leprosy. London : The ILEP medico-social commission. 2001.
20. World Health Origination. Enhanced global strategy for further reducing the disease burden due to leprosy (2011- 2015). WHO : Regional office for south - east asia. SEA-GLP- 2009.4, 2009.
21. สถาบันราชประชาสมาสัย กรมควบคุมโรค. คู่มือแนวทางการตรวจรับรองคุณภาพการกำจัดโรคเรื้อนของจังหวัด. กรุงเทพฯ: องค์การขนส่งสินค้าและครุภัณฑ์ (ร.ส.พ.) 2547.
22. ฉลวย เสร็จกิจ. การเปลี่ยนแปลงกระสวนทางระบาดวิทยาของการค้นพบผู้ป่วยรายใหม่ ในประเทศไทย: สถานการณ์หลังกำจัดโรคเรื้อน ปี พ.ศ. 2544 - 2547. วารสารสถาบันราชประชาสมาสัย 2549; 4 (1): 31 - 43.
23. ธีระ รามสูต, สมชาย รุ่งตระกูลชัย และฉลวย เสร็จกิจ. ความสัมพันธ์ระหว่างแนวโน้มของอัตราความชุก และอัตราการค้นพบผู้ป่วยโรคเรื้อนใหม่ที่เป็นจริงในประเทศไทย ในระยะเวลา 14 ปี หลังกำจัดโรคเรื้อนสำเร็จ (ปี 2537 - 2550). วารสารควบคุมโรค. 2552; 35 (2): 124 - 37.
24. World Health Organization. Expert committee on leprosy. seventh report (technical report) Series No. 874. WHO: Geneva, 1998.
25. World Health Organization. WHO action program for the elimination of leprosy elimination campaigns (LEC) and special action projects for the elimination of leprosy (SAPEL). question and answers. WHO: Geneva. WHO/LEP/973. 1947.
26. World Health Organization. The final push towards elimination of leprosy : strategic plan 2000 - 2005. WHO: Geneva, 2000.
27. World Health Organization. The global strategy for further reducing the leprosy burden and sustaining leprosy control activities (Plan period 2006 - 2010). WHO : Geneva, 2005.
28. ธีระ รามสูต. กลยุทธ์การลดอัตราความพิการในผู้ป่วยโรคเรื้อนรายใหม่ให้ต่ำกว่าสัดส่วนร้อยละ10 ในปี 2547. บรรยายในการสัมมนา เรื่อง "แนวทางการแก้ปัญหาความล่าช้าในการวินิจฉัยโรคเรื้อน. จัดโดยสถาบันราชประชาสมาสัย ณ โรงแรมอิมพีเรียล แม่ปิง เชียงใหม่ วันที่ 22 ธันวาคม 2546 (เอกสารอัดสำเนา 10 หน้า)
29. Madhavan K, Vijayakumaran P, Ramachandran L. et al. Sustainable leprosy related disability care within integrated health services : findings from Salem district, India. Lepr Rev 2007; 75 (4): 353 - 61.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2013 วารสารควบคุมโรค
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ลงพิมพ์ในวารสารควบคุมโรค ถือว่าเป็นผลงานทางวิชาการหรือการวิจัย และวิเคราะห์ตลอดจนเป็นความเห็นส่วนตัวของผู้เขียน ไม่ใช่ความเห็นของกรมควบคุมโรค ประเทศไทย หรือกองบรรณาธิการแต่ประการใด ผู้เขียนจำต้องรับผิดชอบต่อบทความของตน
