ปัจจัยทำนายการเสียชีวิตของผู้ป่วยวัณโรคโรงพยาบาลแพร่
DOI:
https://doi.org/10.14456/dcj.2014.19คำสำคัญ:
อัตราการเสียชีวิต, ค่ามัธยฐานของระยะเวลาเสียชีวิต, ปัจจัยทำนายการเสียชีวิต, ประเภทของวัณโรค, โรคร่วมบทคัดย่อ
วัณโรคยังเป็นปัญหาสาธารณสุขที่สำคัญของประเทศไทย เนื่องจากมีอัตราการเสียชีวิตระหว่างรักษาสูง การศึกษานี้เป็นการศึกษาแบบ retrospective cohort study มีวัตถุประสงค์เพื่อหาปัจจัยทำนายการเสียชีวิตและอัตราการเสียชีวิตของผู้ป่วยวัณโรคระหว่างรักษาที่โรงพยาบาลแพร่ โดยรวบรวมผู้ป่วยวัณโรคทุกประเภทที่ขึ้นทะเบียน รักษาในโรงพยาบาลแพร่ ตั้งแต่ 1 ตุลาคม 2552 - 30 กันยายน 2555 จำนวน 469 ราย เก็บข้อมูลทั่วไปและข้อมูลทางคลินิก ติดตามผู้ป่วยแต่ละรายตั้งแต่วันที่เริ่มรักษาวัณโรค จนถึงวันสิ้นสุดการรักษา วิเคราะห์หาปัจจัยทำนายการเสียชีวิตด้วยสถิติ Univariable และ Multivariable Cox's Regression พบว่า มีผู้เสียชีวิต 66 ราย ร้อยละ 14.07 หรือมีอัตราการเสียชีวิต 6.86 ต่อ 10,000 คนต่อวัน ในกลุ่มผู้ป่วยที่ไม่เสียชีวิต มีค่ามัธยฐานของระยะเวลาที่ติดตามคือ 192 วัน (24-365 วัน) ส่วนกลุ่มผู้ป่วยที่เสียชีวิต มีค่ามัธยฐานของระยะเวลาเสียชีวิต คือ 49 วัน (1-365 วัน) ปัจจัยทำนายการเสียชีวิตระหว่างรักษา ได้แก่ ระยะเวลาที่มีอาการน้อยกว่า 30 วัน (HR = 2.06, P = 0.046), โรคร่วม คือ หลอดเลือดหัวใจตีบ (HR = 3.80, P = 0.006), หลอดเลือดสมอง (HR = 3.57, P = 0.017), มะเร็ง (HR = 5.59, P = 0.001), ภาวะติดเชื้อในกระแสเลือด (HR = 5.24, P = 0.029), อาการข้างเคียงระบบทางเดินอาหาร (HR = 3.33, P = 0.001) และการป่วยเป็นวัณโรคปอดเสมหะไม่พบเชื้อ และวัณโรคนอกปอด (HR = 2.67, P = 0.008 และ HR 2.31, P = 0.042 ตามลำดับ) ข้อมูลที่ได้จากการศึกษาบ่งบอกว่า ควรมีการติดตามผู้ป่วยหลังรักษาอย่างใกล้ชิด โดยเฉพาะในช่วงแรกของการรักษาและพัฒนาระบบคัดกรอง เพื่อค้นหาผู้ป่วยวัณโรคแต่เริ่มแรก รวมถึงการเพิ่มประสิทธิภาพในการวินิจฉัยผู้ป่วยวัณโรคปอดเสมหะไม่พบเชื้อ และการรักษาโรคร่วม
Downloads
เอกสารอ้างอิง
2. Namwat C. Treatment outcome of Tuberculosis. TB situation in Thailand now and future; 5 March 2012; Thailand Science Park Convention Center. Nonthaburi: Bureau of Tuberculosis; 2012.
3. TB clinic. Annual Report 2010-2013: results of the tuberculosis control program in Phrae hospital. Phrae: Phrae provincial hospital; 2013.
4. Amnuaiphon W, Anuwatnonthakate A, Nuyongphak P, Sinthuwatanawibool C, Rujiwongsakorn S, Nakara P, et al. Factors associated with TB death among HIV-uninfected TB patients in Thailand, 2004-2006. Trop Med Int Health 2009;14:1338-46.
5. Faurholt -Jepsen D, Range N, Praygod G, Jeremiah K, Faurholt-Jepsen M, Aabye M G, et al. Diabetes is a stronger predictor of mortality during tuberculosis treatment: a prospective cohort study among tuberculosis patients from Mwanza, Tanzania. Trop Med Int Health 2013;18:82-9.
6. Alavi-Naini R, Moghtaderi A, Metanat M, Mohammadi M, Zabetian M. Factors associated with mortality in Tubeculosis patients. J Res Med Sci [Internet]. 2013 [cited 2013 Nov 5]; 18:52-5. Available from: http://WWW. ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3719227/
7. Moolphate S, Aung M N, Nampaisan O, Nedsuwan S, Kantipong P, Suriyon N, et al. Time of highest tuberculosis death risk and associated factors: an observation of 12 years in Northern Thailand. J Intern Med 2011;4:181-90.
8. Ortiz B A, Carcamo C P, Sanchez J F, Rios J. Weight variation overtime and its association with Tuberculosis treatment outcome: A longitudinal analysis. PLoS One [Internet]. 2011 [cited 2013 Nov 6];6:l-5. Available from: http:// www.plosone.org/article/fetchObject.action? uri=info#>3Adoi<#2Fl 0.1 371 %2Fjournal. pone.00184 74&representation=PDF
9. Getahun B, Amerni G, Biadgilign S, Medhin G. Mortality and associated risk factors in a cohort of tuberculosis patients treated under DOTS programme in Addis Ababa, Ethiopia. BMC Infectious Disease [Internet]. 2011 [cited 2013 Nov 1J; 11 : 1 27. Available from: http:// eds.b.ebscohost.com/eds/pdfviewer/ pdfviewer? vid=4&sid=6a8 96 5d6-9050- 48ba-bf07-e5809f55d0bc9640sessionmgr112&hid=110
10. Saukkonen J, Cohn L D, Jasmer M R, Schenker S, Jereb J A, Nolan C M, et al. An official ATS statement: Hepatotoxicity of antituberculous therapy. Am J Respir Crit Care Med [internet]. 2006 [cited 2013 Nov 1];174:935-52. Available from: http://www.atsjoumals.org/doi/ pdf/10.1164/rccm.200510-l 666ST
11. Lin H, Lin J, Kuo W, Wang Y, Hsu L, Chen J, et al. Tuberculosis mortality: patient characteristics and causes. BMC Infectious Diseases 2014;14:5.
12. Straetemans M, Glaziou P, Bierrenbach A L, Sismanidis D, Marieke Werf J V. Assessing tuberculosis case fatality Ratio: A meta-analysis. PLoS One 2011;6:1-10.
13. Akksilp S, Karnkawinpong O, Wattanaamomkiat W, Viriyakitja D, Monkongdee P, Sitti W, et al. Antiretroviral therapy during tuberculosis treatment and marked reduction in death rate of HIV- infected patients, Thailand. Emerging Infectious Diseases [Internet]. 2007 [cited 2014 March l];3:1001-7. Available from: http:// wwwnc.cdc.gov/eid/article/ 13/7/06- 1506_article.htm
14. Amoran OE. Rates and risk factors for mortality among Tuberculosis patients on directly observed therapy in rural Primary Health Care Centres in Ogun State, Nigeria. Niger Med Pract [Internet]. 2013 [cited 2014 March 1 J;63:74-82. Available from: http://www.ajol.info/index.php /nmp /article /view / 93828
15. Waitt C J, Peter N, Banda K, White A S, Kampmann B, Kumwenda J, et al. Early deaths during Tuberculosis treatment are associated with Depressed Innate Responses, Bacterial Infection, and Tuberculosis Progression. JID [Internet]. 2011 [cited 2014 March 3];204:358-62. Available from: http://jid.oxfordjournals.org/ content / 204/3/358. long
16. Kwon S Y, Chi Y S, Oh J I, Kim S K, Kim Y I, Lim C S, et al. Clinical characteristics and treatment outcomes of tuberculosis in the elderly: a case control study. BMC Infectious Diseases 2013;13:121.
17. Kumarjit S, Izora T, Marak R, Asoka S W. Adverse drug reactions in tuberculosis patients due to directly observed treatment strategy therapy: Experience at an outpatient clinic of a teaching hospital in the city of Imphal, Manipur, India. JACP 2013;1:50-3.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
บทความที่ลงพิมพ์ในวารสารควบคุมโรค ถือว่าเป็นผลงานทางวิชาการหรือการวิจัย และวิเคราะห์ตลอดจนเป็นความเห็นส่วนตัวของผู้เขียน ไม่ใช่ความเห็นของกรมควบคุมโรค ประเทศไทย หรือกองบรรณาธิการแต่ประการใด ผู้เขียนจำต้องรับผิดชอบต่อบทความของตน
