การพัฒนางานป้องกันควบคุมวัณโรคโดยการมีส่วนร่วม ในเขตอำเภอเมือง จังหวัดนครราชสีมา

บทคัดย่อ

วัณโรคเป็นปัญหาสาธารณสุขที่สำคัญของประเทศ การวินิจฉัยและรักษาผู้ป่วยวัณโรคให้หายขาดจึงเป็นเรื่องสำคัญ การประสานงานกับหน่วยงานสถานบริการที่มีส่วนร่วมในการดูแลรักษาผู้ป่วยวัณโรค หรือการส่งต่อผู้ป่วยในเขตเมืองยังขาดการบูรณาการและดำเนินงานวัณโรคร่วมกัน การวิจัยครั้งนี้เป็นแบบการวิจัยเชิงปฏิบัติการ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนางานควบคุมวัณโรคโดยเน้นการมีส่วนร่วมในเขตอำเภอเมือง จังหวัดนครราชสีมา ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง ประกอบด้วยเจ้าหน้าที่สาธารณสุขที่รับผิดชอบงานวัณโรคของสถานบริการในเขตเมือง จังหวัดนครราชสีมา ทั้งภาครัฐและเอกชน จำนวน 14 แห่ง รวม 28 คน อาสาสมัครสาธารณสุขในเขตเมือง จังหวัดนครราชสีมา จำนวน 14 แห่ง รวม 84 คน ดำเนินการตั้งแต่วันที่ 1 มีนาคม 2547 - 30 กันยายน 2548 ดำเนินการวิจัยโดยแบ่งออกเป็น 3 ระยะคือ (1) ระยะเตรียมการและวางแผน ได้แก่ การศึกษาสภาพปัญหาการดำเนินงานป้องกันควบคุมวัณโรค (2) ระยะดำเนินการวิจัย ได้แก่ การศึกษาแผนการปฏิบัติการแก้ไขปัญหาและพัฒนาการดำเนินงานป้องกันควบคุมวัณโรค (3) ระยะประเมินผล ได้ประเมินผลปัจจัยนำเข้า กระบวนการ ผลผลิต ผลลัพธ์ โดยใช้ System Model เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย เป็นแบบสอบถามและแผนการอบรมให้ความรู้ในเรื่องการป้องกันควบคุมวัณโรค การวิเคราะห์ข้อมูลแบ่งเป็น 2 ส่วน คือ ข้อมูลเชิงปริมาณ ทำการวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนาค่าความถี่และค่าร้อยละ ข้อมูลเชิงคุณภาพนำมาวิเคราะห์เนื้อหา ข้อเสนอแนะจากการพัฒนารูปแบบครั้งนี้ ควรนำรูปแบบการพัฒนาที่ได้ไปขยายให้ครอบคลุมเครือข่ายทุกหน่วยงานที่ให้การดูแลรักษาผู้ป่วยวัณโรค เพื่อจะได้มาตรฐานการดำเนินงานควบคุมวัณโรคในทิศทางเดียวกัน จัดกิจกรรมของเครือข่ายอย่างต่อเนื่องสม่ำเสมอ โดยให้ผู้บริหารในแต่ละหน่วยงานของเครือข่ายมีส่วนร่วม และพัฒนาด้านโปรแกรมจัดเก็บข้อมูลที่สามารถเชื่อมต่อถึงกันได้ในทุกๆ หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง