การพัฒนากรอบสมรรถนะการรู้สารสนเทศด้านสุขภาพของนักวิชาการสาธารณสุข ในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลในประเทศไทย

ผู้แต่ง

  • ภมร ดรุณ นักศึกษาปริญญาเอก แขนงวิชาสารสนเทศศาสตร์ สาขาวิชาศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช
  • สมพร พุทธาพิทักษ์ผล แขนงวิชาสารสนเทศศาสตร์ สาขาวิชาศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช
  • นิตยา เพ็ญศิรินภา สาขาวิชาวิทยาศาสตร์สุขภาพ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช
  • อารีย์ ชื่นวัฒนา ศูนย์สนเทศและหอสมุด มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์

DOI:

https://doi.org/10.14456/dcj.2016.34

คำสำคัญ:

การรู้สารสนเทศด้านสุขภาพ, กรอบสมรรถนะ, นักวิชาการสาธารณสุข

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสมรรถนะที่เป็นองค์ประกอบของการรู้สารสนเทศด้านสุขภาพ และสร้างกรอบสมรรถนะการรู้สารสนเทศด้านสุขภาพของนักวิชาการสาธารณสุขในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลในประเทศไทย วิธีการศึกษา ใช้วิธีวิจัยเชิงคุณภาพโดยการสัมภาษณ์เชิงลึก กลุ่มตัวอย่างคือ นักวิชาการสาธารณสุขในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลที่มีผลงานโดดเด่น จำนวน 10 คน คัดเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง โดยพิจารณาจากนักวิชาการสาธารณสุขที่เคยได้รับรางวัลงานวิจัยหรือนวัตกรรมดีเด่น วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้วิธีวิเคราะห์เนื้อหาและสังเคราะห์ร่างกรอบสมรรถนะการรู้สารสนเทศด้านสุขภาพ ใช้การประชุมกลุ่มผู้เชี่ยวชาญเพื่อรับรองกรอบที่สร้างขึ้น โดยคัดเลือกผู้เชี่ยวชาญที่เกี่ยวข้องแบบเจาะจง ได้จำนวน 7 คน ผลการศึกษาพบว่า การรู้สารสนเทศด้านสุขภาพของนักวิชาการสาธารณสุขในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล มีทั้งหมด 6 องค์ประกอบ และมีสมรรถนะ 13 สมรรถนะอยู่ภายในองค์ประกอบเหล่านี้ กรอบสมรรถนะการรู้สารสนเทศด้านสุขภาพของนักวิชาการสาธารณสุขในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลในประเทศไทย ประกอบด้วย 6 องค์ประกอบ โดยในแต่ละองค์ประกอบมีสมรรถนะดังนี้ (1) SCOPE ประกอบด้วย 7 สมรรถนะ ได้แก่ การคิดแก้ไขปัญหา การคิดสร้างสรรค์ กลยุทธ์การแสวงหาสารสนเทศ การทำงานเป็นทีม การสื่อสาร ความเข้าใจชุมชน การคิดวิเคราะห์ (2) ACCESS ประกอบด้วย 3 สมรรถนะ ได้แก่ ทักษะการค้นหาข้อมูล การคิดวิเคราะห์ การสร้างสัมพันธภาพ (3) EVALUATE ประกอบด้วย 4 สมรรถนะ ได้แก่ การคิดเชิงวิพากษ์ การคิดวิเคราะห์ การสร้างสัมพันธภาพ การสื่อสาร (4) APPLY ประกอบ ด้วย 4 สมรรถนะ ได้แก่ การสื่อสาร การมุ่งเน้นผลลัพธ์ การสร้างสัมพันธภาพ ความเข้าใจชุมชน (5) ETHICS ประกอบด้วย 1 สมรรถนะ ได้แก่ จริยธรรมและความซื่อสัตย์ (6) LEARN ประกอบด้วย 1 สมรรถนะ ได้แก่ ความมุ่งมั่นตั้งใจที่จะเรียนรู้ กรอบสมรรถนะนี้สามารถใช้พัฒนาทักษะด้านสารสนเทศของนักวิชาการสาธารณสุขในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลได้

Downloads

Download data is not yet available.

เอกสารอ้างอิง

1. CAUL: Council of Australian University Libra rians. Information literacy standards. Canberra: Council of Australian University Librarians; 2001.

2. สุภาพรรณ มีมา. การใช้สารสนเทศของบุคลากรสาธารณสุขในโรงพยาบาลสงฆ์ กรุงเทพมหานคร [วิทยานิพนธ์ปริญญาศิลปศาสตรมหาบัณฑิต]. กรุงเทพมหานคร: มหาวิทยาลัยรามคำแหง; 2554.

3. Medical Library Association. Health information literacy [Internet]. [cited 2014 Sep 2]. Available from: http://www.mlanet.org/resources/healthlit/define.html

4. ชยางกูร พลิ้วไธสง. บทบาทของนักวิชาการสาธารณสุขที่ปฏิบัติงานในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล เขตตรวจราชการสาธารณสุข 12 [งานนิพนธ์ปริญญาสาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต]. ชลบุรี: คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา; 2555.

5. Regidor E, de la Fuente L, Gutierrez-Fisac JL, de Mateo S, Pascual C, Sanchez-Paya J, et al. The role of public health official in communica-ting public health information. Am J Public Health 2007;97(Suppl 1):S937.

6. Stefanadis CI. Characteristics of the good researcher: Innate talent or acquired skills?. Hellenic J Cardiol 2006;47:52-3.

7. Marrelli AF, Tondora J, Hoge MA. Strategies for developing competency models. Adm Policy Ment Health 2005;32:533-61.

8. ACRL: Association of College and Research Library. Information literacy competency standards for higher education [Internet]. [cited 2014 Sep 8]. Available from: http://www.ala. org/acrl/standards/informationliteracycompe¬tency

9. O’Carroll PW, Public Health Informatics Com¬petencies Working Group. Informatics compe¬tencies for public health professionals [Internet]. [cited 2014 Oct 5]. Available from: https:// www.nwcphp.org/docs/phi/comps/phi_print.pdf

10. กิตติพัทธ์ เอี่ยมรอด, พิมเพ็ญ เจนอักษร. สมรรถนะของนักวิชาการสาธารณสุขโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล. พุทธชินราชเวชสาร 2555;29:168- 79.

11. Public Health Functions Steering Committee. An introduction to the essential roles and responsi¬bilities of local health officers. In: Health Offi¬cers Manual. New Hampshire: Division of Public Health Services, Department of Health and Hu¬man Services; 2011.

12. Spencer LM, Spencer SM. Competence at work: Models for superior performance. New York: Wiley; 1993.

13. กระทรวงสาธารณสุข. คู่มือการให้บริการของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานกิจการโรงพิมพ์องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึก; 2552.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

31-03-2016

รูปแบบการอ้างอิง

1.
ดรุณ ภ, พุทธาพิทักษ์ผล ส, เพ็ญศิรินภา น, ชื่นวัฒนา อ. การพัฒนากรอบสมรรถนะการรู้สารสนเทศด้านสุขภาพของนักวิชาการสาธารณสุข ในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลในประเทศไทย. Dis Control J [อินเทอร์เน็ต]. 31 มีนาคม 2016 [อ้างถึง 27 ธันวาคม 2025];42(1):67-78. available at: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/DCJ/article/view/152074

ฉบับ

ประเภทบทความ

นิพนธ์ต้นฉบับ