การป้องกันและควบคุมโรคอุบัติใหม่อุบัติซ้ำในเมืองชายแดน : กรณีศึกษาจังหวัดนครพนม

ผู้แต่ง

  • บรรจง พลไชย วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนีนครพนม มหาวิทยาลัยนครพนม
  • นุชรัตน์ มังคละคีรี วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนีนครพนม มหาวิทยาลัยนครพนม

DOI:

https://doi.org/10.14456/dcj.2017.25

คำสำคัญ:

โรคอุบัติใหม่อุบัติซ้ำ, เมืองชายแดน

บทคัดย่อ

โรคติดต่ออุบัติใหม่อุบัติซ้ำ เป็นปัญหาสาธารณสุขที่มีผลกระทบต่อมนุษย์ในด้านร่างกาย จิตใจ สังคม และเศรษฐกิจ ดังนั้นจึงต้องมีการป้องกันควบคุมโรคติดต่ออุบัติใหม่อุบัติซ้ำ โดยใช้การมีส่วนร่วมจากชุมชนและประชาชน การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษารูปแบบการมีส่วนร่วมของชุมชนในการป้องกันและควบคุมโรค อุบัติใหม่อุบัติซ้ำโดยภาคีเครือข่ายในจังหวัดนครพนม คัดเลือกพื้นที่ศึกษาแบบเจาะจงใน 4 อำเภอชายแดนของจังหวัดนครพนม ศึกษาในช่วงเดือนมกราคมถึงเดือนธันวาคม พ.ศ. 2555 กลุ่มตัวอย่างที่ศึกษาได้มาโดยการคัดเลือกแบบเจาะจง เป็นบุคลากรที่เกี่ยวข้องในการดำเนินการป้องกันและควบคุมโรคติดต่อ จำนวน 57 คน เก็บข้อมูลโดยการสนทนากลุ่มและการสัมภาษณ์เชิงลึก วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้การวิเคราะห์เนื้อหาและการตีความ ผลการศึกษาพบว่า รูปแบบการมีส่วนร่วมของชุมชนในการป้องกันและควบคุมโรคอุบัติใหม่อุบัติซ้ำคือ การทำเวทีประชาคมในชุมชน การใช้แผนที่ทางเดินยุทธศาสตร์ จัดเวทีแลกเปลี่ยนเรียนรู้ จัดทำแผนชุมชน และการขับเคลื่อนการดำเนินงาน โดยการส่งเสริมสนับสนุนอย่างใกล้ชิดจากภาครัฐ ข้อเสนอแนะ ควรนำแนวทางการมีส่วนร่วมของชุมชนไปปฏิบัติจริงในพื้นที่ รวมทั้งควรขยายผลนำไปใช้ในอำเภออื่น ๆ ที่อยู่ใกล้เคียง และควรนำไปใช้จริงในจังหวัดอื่นๆ ที่มีอาณาเขตติดกับจังหวัดนครพนม

Downloads

Download data is not yet available.

เอกสารอ้างอิง

1. ดาริกา กิ่งเนตร, วรยา เหลืองอ่อน, รัศมี ตันศิริสิทธิกุล, อัจฉรา วรารักษ์, ลออรัตน์ เวชกุล. แผนที่การศึกษาวิจัยโรคติดต่ออุบัติใหม่. นนทบุรี: สำนักโรคติดต่ออุบัติใหม่ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข; 2552.

2. วรยา เหลืองอ่อน. คู่มือการป้องกันควบคุมโรคติดต่ออุบัติใหม่ สำหรับบุคลากรทางการแพทย์และสาธารณสุข ปี 2554. นนทบุรี: สำนักโรคติดต่ออุบัติใหม่ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข; 2554.

3. จีระศักดิ์ เจริญพันธุ์. การจัดการสาธารณสุขในชุมชน. พิมพ์ครั้งที่ 6. มหาสารคาม: สารคามการพิมพ์; 2551.

4. ชำนาญ ปินนา, สุชาติ มูลสวัสดิ์, สมศรี คำภีระ, ศรันยา บุรารักษ์, คณิศร มณเฑียรทอง. การประเมินพื้นที่เสี่ยงโรคพิษสุนัขบ้าบริเวณชายแดนไทย-เมียนมาร์ จังหวัดตาก ปี พ.ศ. 2558. วารสารควบคุมโรค 2558;41:320-8.

5. เกษร แถวโนนงิ้ว, สุพัฒน์ ธาตุเพชร, เกษราวัลณ์ นิลวรางกูร, ศศิธร ตั้งสวัสดิ์, ปักษิณ สารชัย. การพัฒนารูปแบบระบบเฝ้าระวังโรคติดเชื้อระดับอำเภอ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ประเทศไทย. วารสารควบคุมโรค 2558;41:329-40.

6. จุฑาทิพย์ ชมภูนุช, นิพภยา ชมภูนุช, ขนิษฐา อติรัตนา. การป้องกันควบคุมโรคชายแดนไทย-เมียนมาร์ โดยองค์การบริหารส่วนตำบล. วารสารควบคุมโรค 2556;39:282-9.

7. มนัสนันท์ ลิมปวิทยากุล, ชมพูนุท โมราชาติ. การเฝ้าระวังโรคไข้หวัดใหญ่ของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลในพื้นที่ชายแดนไทย-สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว : กรณีศึกษาจังหวัดอุบลราชธานี. วารสารวิจัยทางวิทยาศาสตร์สุขภาพ 2558;9:24-31.

8. หฤทัย ทบวงษ์ศรี, บงกช หงส์คำมี, สมจิตร พันธุโพธิ์, สวัสดิ์ บุญฝั้น. ศึกษารูปแบบการเฝ้าระวังไข้หวัดนก โดยการมีส่วนร่วมของชุมชนในองค์การบริหารส่วนตำบล ปี 2550. ใน: ศรีวรรณา พูลสรรพสิทธิ์, บรรณาธิการ. การประชุมวิชาการกระทรวงสาธารณสุข ประจำปี 2551; วันที่ 28-30 พฤษภาคม 2551; โรงแรมปรินซ์ พาเลซ มหานาค กรุงเทพมหานคร, กรุงเทพมหานคร: 2551. หน้า 60.

9. พันธ์ฉวี สุขบัติ, เอกชัย งามแสง. การพัฒนางานสาธารณสุขชายแดน 3 กรอบความร่วมมือ (MBDS, IHR & AAEAN-SEZ) 1 จังหวัด 2 แขวง 3 ประเทศ (จังหวัดมุกดาหาร ประเทศไทย-แขวงสะหวันนะเขต สปป.ลาว-แขวงกวางตรี ประเทศเวียดนาม) ปี 2558. ใน: สำนักจัดการความรู้ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข, บรรณาธิการ. การสัมมนาวิชาการป้องกันควบคุมโรคแห่งชาติ ประจำปี 2559; วันที่ 27-29 มกราคม 2559; โรงแรมเซ็นทราศูนย์ราชการและคอนเวนชันเซ็นเตอร์ แจ้งวัฒนะ กรุงเทพมหานคร, กรุงเทพมหานคร. กรุงเทพมหานคร: 2559. หน้า 97.

10. เทอด สอนสุข, ธิดารัตน์ คนยืน. ภาคีเครือข่ายกับความสำเร็จของทีมเฝ้าระวังสอบสวนเคลื่อนที่เร็วในการดำเนินงานป้องกันควบคุมโรคแบบมีส่วนร่วมปี 2555-2558 ทีมเฝ้าระวังสอบสวนเคลื่อนที่เร็วตำบลนาสะเม็ง อำเภอดอนตาล จังหวัดมุกดาหาร. ใน: สำนักจัดการความรู้ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข, บรรณาธิการ. การสัมมนาวิชาการป้องกันควบคุมโรคแห่งชาติ ประจำปี 2559; วันที่ 27-29 มกราคม 2559; โรงแรมเซ็นทราศูนย์ราชการและคอนเวนชันเซ็นเตอร์ แจ้งวัฒนะ กรุงเทพมหานคร, กรุงเทพมหานคร. กรุงเทพมหานคร: 2559. หน้า 233.

11. ปภานิจ สวงโท, พรรณราย สมิตสุวรรณ, สมคิด คงอยู่. บทบาทของทีมเฝ้าระวังสอบสวนโรคเคลื่อนที่เร็ว (SRRT) ในการเฝ้าระวังโรคในพื้นที่ชายแดนกรณีศึกษาอำเภอแม่สอด จังหวัดตาก และอำเภอเมือง จังหวัดระนอง. ใน: สำนักจัดการความรู้ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข, บรรณาธิการ. การสัมมนาวิชาการป้องกันควบคุมโรคแห่งชาติประจำปี 2559; วันที่ 27-29 มกราคม 2559; โรงแรมเซ็นทราศูนย์ราชการและคอนเวนชันเซ็นเตอร์ แจ้งวัฒนะ กรุงเทพมหานคร, กรุงเทพมหานคร. กรุงเทพมหานคร: 2559. หน้า 222.

12. สายพิณ วรบุตร. บทบาทขององค์การบริหารส่วนตำบลในการป้องกันและควบคุมโรคติดต่อบริเวณชายแดนไทย-พม่า ในอำเภอแม่อาย จังหวัดเชียงใหม่. วารสารการวิจัยกาสะลองคำ 2554;5:22-9.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

28-04-2017

รูปแบบการอ้างอิง

1.
พลไชย บ, มังคละคีรี น. การป้องกันและควบคุมโรคอุบัติใหม่อุบัติซ้ำในเมืองชายแดน : กรณีศึกษาจังหวัดนครพนม. Dis Control J [อินเทอร์เน็ต]. 28 เมษายน 2017 [อ้างถึง 29 ธันวาคม 2025];43(2):151-7. available at: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/DCJ/article/view/149978

ฉบับ

ประเภทบทความ

นิพนธ์ต้นฉบับ