สถานการณ์โรคอาหารเป็นพิษ ปี พ.ศ. 2560

บทคัดย่อ

โรคอาหารเป็นพิษ เป็นโรคที่อยู่ในระบบเฝ้าระวังของสำนักระบาดวิทยา มีอัตราป่วยสูงติด 10 อันดับแรกของโรคที่อยู่ในระบบเฝ้าระวัง อีกทั้งแนวโน้มอัตราป่วยยังคงเพิ่มขึ้นในระยะ 5 ปีที่ผ่านมา การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ข้อมูลระบบเฝ้าระวังโรคอาหารเป็นพิษเชิงพรรณนาใน 5 มิติของการดำเนินงาน ได้แก่ ปัจจัยต้นเหตุ พฤติกรรม อัตราป่วย/ตาย เหตุการณ์การระบาด และแผนงานโรคติดต่อทางอาหารและน้ำของกรมควบคุมโรค โดยใช้ข้อมูลจากรายงานเฝ้าระวังโรค (รง. 506) ระบบตรวจสอบข่าวการระบาด ผลการดำเนินงานในแผนงานโรคติดต่อทางอาหารและน้ำ ข้อมูลสุขาภิบาลอาหารและน้ำ กรมอนามัย และข้อมูลพฤติกรรมสุขภาพ กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ และสำนักงานสถิติแห่งชาติ ทำการวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้โปรแกรม Microsoft® Excel 2016 และนำเสนอข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา ด้วยค่าความถี่ ร้อยละ อัตราส่วนและสัดส่วน เพื่อดูการกระจายของข้อมูล ผลการศึกษาพบว่า ในปี พ.ศ. 2560 สถานการณ์โรคอาหารเป็นพิษมีแนวโน้มของอัตราป่วยไม่แตกต่างกับปีก่อน ๆ ซึ่งมักเกิดขึ้นในเดือนมกราคม กรกฎาคม และธันวาคมของทุกปี เชื้อก่อโรคที่พบบ่อยที่สุด ได้แก่ Vibrio parahaemolyticus และ Salmonella spp. ปัจจัยเสี่ยงส่วนใหญ่มาจากเมนูเสี่ยง ได้แก่ ข้าวมันไก่ อาหารหรือขนมที่มีกะทิเป็นส่วนประกอบ ข้าวผัด และอาหารค้างมื้อ การเกิดเหตุการณ์การระบาดตั้งแต่ปี 2557-2560 มีกลุ่มเสี่ยงเป็นเด็กอายุ 7 ขวบ ไปจนถึงผู้ใหญ่อายุ 24 ปี และเหตุการณ์มักเกิดเป็นกลุ่มใหญ่ในโรงเรียน ปัญหาโรคอาหารเป็นพิษยังคงเป็นปัญหาสำคัญในประเทศไทย สาเหตุหลักมาจากกระบวนการปรุงประกอบอาหาร และพฤติกรรมการรับประทานอาหารของผู้บริโภค โดยหากจะลดเหตุการณ์โรคอาหารเป็นพิษลง ควรเน้นการทำงานในกลุ่มเด็กวัยเรียน และในกลุ่มประชาชนทั่วไป ให้เน้นเรื่องการจัดการในกระบวนการปรุงประกอบอาหาร และการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมของผู้บริโภค