การทบทวนวรรณกรรมอย่างเป็นระบบของการวินิจฉัยวัณโรคดื้อยา ด้วยเครื่องมือ Xpert MTB/RIF assay ที่มีต่อผลการรักษา
DOI:
https://doi.org/10.14456/dcj.2020.29คำสำคัญ:
การวินิจฉัย, วัณโรคดื้อยา, ผลกระทบบทคัดย่อ
องค์การอนามัยโลกรายงานอัตราการรักษาวัณโรคดื้อต่อยาไรแฟมพิซินและวัณโรคดื้อยาหลายขนานสำเร็จร้อยละ 55.00 และร้อยละ 8.50 ของผู้ป่วยวัณโรคดื้อยาหลายขนานพัฒนาไปสู่วัณโรคดื้อยาหลายขนาน ชนิดรุนแรงมาก แผนปฏิบัติการระดับชาติด้านการต่อต้านวัณโรค พ.ศ. 2560-2564 ของประเทศไทย มีหลายยุทธศาสตร์โดยได้อธิบายถึง ยุทธศาสตร์ที่ 1 คือ การเร่งรัดค้นหาผู้ติดเชื้อและผู้ป่วยวัณโรคให้ครอบคลุมกลุ่มเสี่ยง และเพิ่มการเข้าถึงการวินิจฉัยที่รวดเร็วด้วยเทคโนโลยีอณูชีววิทยา Xpert MTB/RIF assay จึงถูกนำมาใช้ในการวินิจฉัยวัณโรคดื้อยา แต่ข้อมูลผลกระทบต่อผลการรักษาต่อการใช้เครื่องมือนี้ยังจำกัด การศึกษานี้เพื่อเปรียบเทียบระยะเวลาวินิจฉัยวัณโรคดื้อยา ระยะเวลาเริ่มต้นรักษา และระยะเวลาเปลี่ยนแปลงเสมหะจากพบเชื้อเป็นไม่พบเชื้อ ระหว่างกลุ่มที่ได้รับการวินิจฉัยด้วย Xpert กับวิธีมาตรฐาน (เพาะเลี้ยงเชื้อและทดสอบความไวต่อยา) โดยการทบทวนวรรณกรรมอย่างเป็นระบบและวิเคราะห์อภิมาน (เมตต้า) สืบค้นข้อมูลจากฐานข้อมูลประเทศไทยและต่างประเทศที่ตีพิมพ์ระหว่างปี ค.ศ. 2010-2017 พบรายงานวิจัย 299 ฉบับ คัดเหลือ 7 ฉบับ เพื่อสอดรับกับวัตถุประสงค์ของการศึกษานี้ ผลการวิเคราะห์ข้อมูล พบว่า กลุ่ม Xpert ใช้ระยะเวลาในการวินิจฉัย ระยะเวลาเริ่มต้นรักษา และระยะเวลาเปลี่ยนแปลงเสมหะจากพบเชื้อเป็นไม่พบเชื้อรวดเร็วกว่ากลุ่มวิธีมาตรฐาน โดยใช้เวลา 34.30-91.50 วัน 61-62 วัน และ 134.5 วัน ตามลำดับ ผลการรักษาสำเร็จไม่แตกต่างกัน (RR = 0.95, 95% CI: 0.47-1.91 จาก random-effect model, I-squared (I2) = 75%) รักษาล้มเหลว เริ่มต้นรักษาใหม่ และเสียชีวิตไม่แตกต่างกัน (RR = 0.81, 95% CI: 0.44-1.50 จาก random-effect model, I-squared = 54%) เมื่อพิจารณาค่าสถิติ I2 พบความแตกต่างของรายงานวิจัย จึงไม่สามารถสรุปได้ชัดเจนว่า ผลการรักษาเมื่อสิ้นสุดการรักษาไม่แตกต่างกัน การพิจารณาใช้ Xpert ในพื้นที่ที่มีปัญหาความชุกวัณโรคดื้อยาสูง และการให้การรักษาโดยเร็วด้วยสูตรยาที่เป็นมาตรฐาน จะช่วยลดการแพร่กระจายเชื้อในชุมชน
Downloads
References
World Health Organization. Global Tuberculosis Report 2017 [Internet]. Switzerland. 2017 Oct [cited 2019 Jan 14]. 249 p. Available from: https://www.who.int/tb/areas-of-work/drug-resistant-tb/en/
World Health Organization. Xpert MTB/RIF implementtation manual, technical and operation ‘how-to’: practical considerations [Internet]. France. 2013 May [cited 2019 Jan 16]. 42 p. Available from: www.who.int
Nestani Tukvadze. RRK, Iagor Kalandadze, Ekaterina Kurbatova, Michael K.Leonard, Rusudan Apsindzelashvili, Nino Bablishvili, et al. Use of a Molecular Diagnostic Test in AFB Smear Positive Tuberculosis Suspects Greatly Reduces Time to Detection of Multidrug Resistant Tuberculosis. Plos one [Internet]. 2012 [cited 2018 Oct 3 ];7: e31563. Available from: https://www-ncbi-nlm-nih-gov.ejournal.mahidol.ac.th/
Maia Kipiani VM, Nestani Tukvadze, Matthew Magee, Henry M. Blumberg and Russell R. Kempker. Significant Clinical Impact of a Rapid Molecular Diagnostic Test (Genotype MTBDRplus Assay) to Detect Multidrug-Resistant Tuberculosis. Oxford Journal [Internet]. 2014 [cited 2018 Oct 3];59: 1559-66. Available from: https://www-ncbi-nlm-nih-gov.ejournal.mahidol.ac.th/
Eliseev P, Balantcev G, Nikishova E, Gaida A, Bogdanova E, Enarson D, et al. The Impact of a Line Probe Assay Based Diagnostic Algorithm on Time to Treatment Initiation and Treatment Outcomes for Multidrug Resistant TB Patients in Arkhangelsk Region, Russia. PLoS ONE [Internet]. 2016 [cited 2018 Oct 3];11: 1-13. Available from: https://www-ncbi-nlm-nih-gov.ejournal.mahidol.ac.th/
Colleen F. Hanrahan SED, Linda Erasmus, Hendrik Koornhof, Gerrit Coetzee,Jonathan E. Golub. The Impact of Expanded Testing for Multidrug Resistant Tuberculosis Using Geontype MTBDR An Observational Cohort Study. Plos one [Internet]. 2012 [cited 2018 Oct 6];8: e49898. Available from: https://journals.plos.org/
Aibana O, Bachmaha M, Krasiuk V, Rybak N, Flanigan TP, Petrenko V, et al. Risk factors for poor multidrug-resistant tuberculosis treatment outcomes in Kyiv Oblast, Ukraine. BMC infect Dis [Internet]. 2017 [cited 2018 Oct 10];17:1-7. Available from: https://bmcinfectdis.biomedcentral.com/articles/
Metcalfe JZ, Makumbirofa S, Makamure B, Sandy C, Bara W, Mason P, et al. Xpert((R)) MTB/RIF detection of rifampin resistance and time to treatment initiation in Harare, Zimbabwe. Int J Tuberc Lung Dis [Internet]. 2016 [cited 2018 Oct 10];20:882-9. Available from: https://www-ncbi-nlm-nih-gov.ejournal.mahidol.ac.th/pubmed
Cox H, Dickson-Hall L, Ndjeka N, van’t Hoog A, Grant A, Cobelens F, et al. Delays and loss to follow-up before treatment of drug-resistant tuberculosis following implementation of Xpert MTB/RIF in South Africa: A retrospective cohort study. PLoS Med [Internet]. 2017 [cited 2018 Oct 15];14: 1-19. Available from: https://www-scopus.com. ejournal.mahidol.ac.th
Jacobson KR, Barnard M, Kleinman MB, Streicher EM, Ragan EJ, White LF, et al. Implications of failure to routinely diagnose resistance to second-line drugs in patients with rifampicin-resistant tuberculosis on Xpert MTB/RIF: A multisite observational study. Clin Infect Dis [Internet]. 2017 [cited 2018 Oct 20];64: 1502-8. Available from: https://www-scopus-com.ejournal.mahidol.ac.th/
Kim YW, Seong MW, Kim TS, Yoo CG, Kim YW, Han SK, et al. Evaluation of Xpert® MTB/RIF assay: Diagnosis and treatment outcomes in rifampicin-resistant tuberculosis. Int J Tuberc Lung Dis. [Internet]. 2015 [cited 2018 Nov 2];19: 1216-21. Available from: https://www-ncbi-nlm-nih-gov.ejournal.mahidol.ac.th/pubmed
Liu Z, Pan A, Wu B, Zhou L, He H, Meng Q, et al. Feasibility of a new model for early detection of patients with multidrug-resistant tuberculosis in a developed setting of eastern China. Trop Med Inter Health. [Internet]. 2017 [cited 2018 Nov 5] ;22: 1328-33. Available from: https://www-scopus-com.ejournal.mahidol.ac.th/
Guideline for Programmatic Management of Drug-Resistant Tuberculosis). Nonthaburi: Bureau of Tuberculosis; 2558. (in Thai)
Berhanu R, Schnippel K, Mohr E, Hirasen K, Evans D, Rosen S, et al. Early outcomes of decentralized care for rifampicin-resistant tuberculosis in Johannesburg, South Africa: An observational cohort study. PLoS ONE [Internet]. 2016 [cited 2018 Nov 8];11: 1-14. Available from: https://www-scopus-com.ejournal.mahidol.ac.th/
Yihunie Akalu T, Muchie KF, Alemu Gelaye K. Time to sputum culture conversion and its determinants among Multi-drug resistant Tuberculosis patients at public hospitals of the Amhara Regional State: A multicenter retrospective follow up study. PLoS One [Internet]. 2018 [cited 2018 Nov 15];13: e0199320. Available from: https://journals.plos.org/
Shibabaw A, Gelaw B, Wang SH, Tessema B. Time to sputum smear and culture conversions in multidrug resistant tuberculosis at University of Gondar Hospital, Northwest Ethiopia. PLoS One [Internet]. 2018 [cited 2108 Dec 2];13: e0198080. Available from: https://journals.plos.org/
Boyd R, Ford N, Padgen P, Cox H. Time to treatment for rifampicin-resistant tuberculosis: Systematic review and meta-analysis. Int J Tuberc Lung Dis. [Internet]. 2017 [cited 2018 Nov 20];21:1173-80. Available from: https://www-scopus-com.ejournal.mahidol.ac.th/
Evans CA. GeneXpert—A Game-Changer for Tuberculosis Control? PLOS Medicine [Internet]. 2011 [cited 2018 Nov 26];8: e1001064. Available from: https://journals.plos.org/
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
บทความที่ลงพิมพ์ในวารสารควบคุมโรค ถือว่าเป็นผลงานทางวิชาการหรือการวิจัย และวิเคราะห์ตลอดจนเป็นความเห็นส่วนตัวของผู้เขียน ไม่ใช่ความเห็นของกรมควบคุมโรค ประเทศไทย หรือกองบรรณาธิการแต่ประการใด ผู้เขียนจำต้องรับผิดชอบต่อบทความของตน
.png){kind=logo}
