ผลของการใช้ยาแอสไพรินสำหรับการป้องกันภาวะครรภ์เป็นพิษในสตรีตั้งครรภ์ความเสี่ยงปานกลาง-สูง ในโรงพยาบาลพระนครศรีอยุธยา

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์ : เพื่อศึกษาผลของการใช้ยาแอสไพรินสำหรับการป้องกันภาวะครรภ์เป็นพิษในสตรีตั้งครรภ์ความเสี่ยงปานกลาง-สูง ในโรงพยาบาลพระนครศรีอยุธยา

วิธีการศึกษา : การศึกษาครั้งนี้เป็นการศึกษารูปแบบ retrospective cohort study โดยเก็บรวบรวมข้อมูลจากเวชระเบียนของสตรีตั้งครรภ์ที่มีความเสี่ยงสูงต่อสภาวะครรภ์เป็นพิษ ในโรงพยาบาลพระนครศรีอยุธยา ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2560 – 2565 ใช้สูตรคำนวณขนาดตัวอย่าง ประมาณค่าสัดส่วน 2 กลุ่ม แบ่งเป็นกลุ่มที่ใช้ aspirin และไม่ใช้ aspirin กลุ่มละ 141 ราย วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา ค่าเฉลี่ยส่วน เบี่ยงเบนมาตรฐาน จำนวน และร้อยละ สถิติเชิงอนุมานวิเคราะห์หาความสัมพันธ์ ได้แก่ chi-square test  หรือ fisher exact และสถิติindependent t-test วิเคราะห์ข้อมูลเพื่อหาปัจจัย Risk Regression Models รายงานค่า RRและช่วงความเชื่อมั่น 95% CI

ผลการศึกษา : จากการศึกษาสตรีตั้งครรภ์ความเสี่ยงปานกลาง-สูง ในโรงพยาบาลพระนครศรีอยุธยา จำนวน 290 ราย แบ่งเป็นกลุ่มที่ได้ใช้ยา aspirin จำนวน 145 ราย และไม่ได้ใช้ยา aspirin จำนวน 145 ราย กลุ่มที่ได้รับ Aspirin มีภาวะครรภ์เป็นพิษ 9 ราย ร้อยละ 6.20 ส่วนกลุ่มที่ไม่ได้รับ Aspirin มีภาวะครรภ์เป็นพิษมากกว่าคือ 12 ราย คิดเป็นร้อยละ20.68 เมื่อเปรียบเทียบข้อมูลผลการตั้งครรภ์ในกลุ่มที่ได้รับและไม่ได้รับยา aspirin และพบความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ได้แก่ กลุ่มที่ไม่ได้รับยา aspirin พบความดันโลหิตสูงขณะตั้งครรภ์ ร้อยละ 35.17 ความดันโลหิตสูงก่อนตั้งครรภ์ร้อยละ 40.00 คลอดแบบผ่าตัดทางหน้าท้อง ร้อยละ 77.93  นอกจากนี้ยังพบว่ากลุ่มที่ไม่ได้รับยา aspirin อายุครรภ์น้อยกว่า 37 สัปดาห์ ร้อยละ 21.38 น้ำหนักแรกเกิดน้อยกว่า 2500 กรัมร้อยละ 15.17  Apgar score 1 min ≤ 7 ร้อยละ 11.03 คลอดผ่านช่องคลอด ร้อยละ 20.69 ทารกแรกเกิดมีภาวะวิกฤต ร้อยละ 1.38 และมารดามีภาวะตกเลือดหลังคลอดร้อยละ 2.07 อย่างไรก็ตามพบว่าไม่มีความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติกับกลุ่มที่ได้รับยา aspirin เมื่อวิเคราะห์พหุหลายระดับพบว่าการไม่ได้รับแอสไพรินช่วยเพิ่มการเกิดความดันโลหิตสูงขณะตั้งครรภ์ ได้อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (relative risk 2.02, 95%CI; 1.17-3.45, p=0.01)

ข้อสรุป :  ความดันโลหิตสูงเป็นปัจจัยเสี่ยงต่อภาวะครรภ์เป็นพิษ ดังนั้นการใช้ยาแอสไพรินสามารถช่วยลดการเกิดภาวะครรภ์เป็นพิษในหญิงตั้งครรภ์ได้