เปรียบเทียบผลการผ่าตัดรักษานิ่วทางเดินน้ำดีในโรงพยาบาลมุกดาหาร
คำสำคัญ:
นิ่วในถุงน้ำดี, นิ่วในท่อน้ำดี, ผ่าตัดนิ่วในถุงน้ำดี, ผ่าตัดนิ่วในท่อน้ำดีบทคัดย่อ
วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาเปรียบเทียบผลการผ่าตัดแบบเปิดและ Minimal invasive surgery ในผู้ป่วยที่มารักษาในโรงพยาบาลมุกดาหารด้วยภาวะนิ่วในทางเดินน้ำดี
วัสดุและวิธีการศึกษา: เป็นการศึกษาเชิงพรรณนาแบบเก็บข้อมูลไปย้อนหลัง (Retrospective descriptive study) โดยประชากรที่ศึกษาเป็นผู้ป่วยที่มารักษาด้วยโรคนิ่วทางเดินน้ำดีและได้รับการผ่าตัดที่โรงพยาบาลมุกดาหาร ในช่วงเวลา 1 กรกฎาคม 2563 – 31 มีนาคม 2565
ผลการศึกษา: ประชากรทั้งหมด 378 คน เป็นชายร้อยละ 40 หญิงร้อยละ 60 จำนวนการผ่าตัดทั้งหมด 412 ครั้ง ผู้ป่วย 32 คนได้รับการผ่าตัด 2 ครั้งและ 1 คนผ่าตัด 3 ครั้ง อายุเฉลี่ย 57.3 (SD16.4) ปี อัตราการเสียชีวิตร้อยละ 1.1 อัตราการส่งต่อร้อยละ 0.5 การผ่าตัด 412 ครั้งแบ่งเป็น Laparoscopic cholecystectomy (LC) ร้อยละ 37.6, Open cholecystectomy(OC) ร้อยละ 31.3, OC with CBD exploration with T tube insertion ร้อยละ 6.1, OC with CBD exploration with Choledochoduodenostomy ร้อยละ 6.6, ERCP ร้อยละ 18.7 เป็นการผ่าตัดเร่งด่วนร้อยละ 59 และผ่าตัดแบบนัดร้อยละ 41
ผู้ป่วย 284 คนผ่าตัดรักษานิ่วในถุงน้ำดี ด้วยวิธี LC ร้อยละ 54.6, OC ร้อยละ 45.4 ไม่พบความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติของระยะเวลาการผ่าตัด (P-value 0.09) แต่ LC มีระยะเวลาวันนอนโรงพยาบาล การเสียเลือดระหว่างผ่าตัดและความเจ็บปวดหลังผ่าตัดที่น้อยกว่า (P-value < 0.01) ภาวะแทรกซ้อน (P-value 0.03) น้อยกว่าอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ โดยอัตรา Convert ร้อยละ 3.9 อัตรา Bile duct injury ร้อยละ 2.7 ตรวจพบนิ่วในท่อน้ำดีหลังการผ่าตัด cholecystectomy ร้อยละ 2.5
ผู้ป่วย 116 คน พบนิ่วในถุงน้ำดีร่วมกับนิ่วในท่อน้ำดี โดยการผ่าตัดระหว่างกลุ่ม CBD exploration กับ ERCP ไม่พบความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติของภาวะแทรกซ้อน (P value 0.06) และ Stone clearance rate (ร้อยละ 72.0, ร้อยละ 84.4 P-value 0.40) แต่ ERCP มีการเสียเลือด ระยะเวลาผ่าตัด วันนอนโรงพยาลและความเจ็บปวดหลังผ่าตัดน้อยกว่าอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (P-value <0.01)
ผู้ป่วย 25 คน หลังทำ T tube cholangiogram พบ 7 คนยังมี Retain CBD stone สามารถทำ ERCP ได้สำเร็จ 6 คนและล้มเหลว 1 คน, ผู้ป่วย 12 คนล้มเหลวในการทำ ERCP ต้อง convert to open 2 คน และทำ ERCP ซ้ำสำเร็จ 6 คน ส่งต่อ 1 คน รักษาโดยให้ยาปฏิชีวนะ 1 คน และเสียชีวิต 2 คน
ข้อสรุป: จำนวนวันนอนโรงพยาบาล ความเจ็บปวดหลังการผ่าตัดและการเสียเลือดระหว่างผ่าตัดนิ่วในทางเดินน้ำดีแบบ Minimal invasive ทั้ง laparoscopic และ ERCP น้อยกว่าการผ่าตัดแบบเปิด ผลลัพธ์การรักษาไม่แตกต่างกัน การผ่าตัดเปิดมีความจำเป็นในกรณีที่ไม่สามารถทำการผ่าตัดส่องกล้องได้หรือผ่าตัดส่องกล้องแล้วล้มเหลว แพทย์ผู้ทำการรักษาควรเลือกวิธีการผ่าตัดรักษาให้เหมาะสำกับผู้ป่วยแต่ละรายภายใต้ข้อจำกัดที่แตกต่างกัน
References
Stinton LM, Shaffer EA. Epidemiology of Gallbladder Disease: Cholelithiasis and Cancer. Gut Liver. 2012 Apr;6(2):172–87.
Nakeeb A, Comuzzie AG, Martin L, Sonnenberg GE, Swartz-Basile D, Kissebah AH, et al. Gallstones: genetics versus environment. Ann Surg. 2002 Jun;235(6):842–9.
Sakorafas GH, Milingos D, Peros G. Asymptomatic cholelithiasis: is cholecystectomy really needed? A critical reappraisal 15 years after the introduction of laparoscopic cholecystectomy. Dig Dis Sci. 2007 May;52(5):1313–25.
Attili AF, De Santis A, Capri R, Repice AM, Maselli S. The natural history of gallstones: the GREPCO experience. The GREPCO Group. Hepatol Baltim Md. 1995 Mar;21(3):655–60.
Ko CW, Lee SP. Epidemiology and natural history of common bile duct stones and prediction of disease. Gastrointest Endosc. 2002 Dec;56(6 Suppl):S165-169.
Duncan CB, Riall TS. Evidence-based current surgical practice: calculous gallbladder disease. J Gastrointest Surg Off J Soc Surg Aliment Tract. 2012 Nov;16(11):2011–25.
Menzo EL, Schnall R, Von Rueden D. Lithotripsy in the Laparoscopic Era. JSLS. 2005;9(3):358–61.
Mayumi T, Okamoto K, Takada T, Strasberg SM, Solomkin JS, Schlossberg D, et al. Tokyo Guidelines 2018: management bundles for acute cholangitis and cholecystitis. J Hepato-Biliary-Pancreat Sci. 2018 Jan;25(1):96–100.
Weber DM. Laparoscopic surgery: an excellent approach in elderly patients. Arch Surg Chic Ill 1960. 2003 Oct;138(10):1083–8.
Di Lascia A, Tartaglia N, Pavone G, Pacilli M, Ambrosi A, Buccino RV, et al. One-step versus two-step procedure for management procedures for management of concurrent gallbladder and common bile duct stones. Outcomes and cost analysis. Ann Ital Chir. 2021;92:260–7.
Zhu J, Li G, Du P, Zhou X, Xiao W, Li Y. Laparoscopic common bile duct exploration versus intraoperative endoscopic retrograde cholangiopancreatography in patients with gallbladder and common bile duct stones: a meta-analysis. Surg Endosc. 2021 Mar;35(3):997–1005.
Cuschieri A, Lezoche E, Morino M, Croce E, Lacy A, Toouli J, et al. E.A.E.S. multicenter prospective randomized trial comparing two-stage vs single-stage management of patients with gallstone disease and ductal calculi. Surg Endosc. 1999 Oct;13(10):952–7.
Bansal VK, Misra MC, Garg P, Prabhu M. A prospective randomized trial comparing two-stage versus single-stage management of patients with gallstone disease and common bile duct stones. Surg Endosc. 2010 Aug;24(8):1986–9.
Danish A. A retrospective case series study for acute abdomen in general surgery ward of Aliabad Teaching Hospital. Ann Med Surg. 2021 Dec 22;73:103199.
Catena F, Ansaloni L, Bianchi E, Di Saverio S, Coccolini F, Vallicelli C, et al. The ACTIVE (Acute Cholecystitis Trial Invasive Versus Endoscopic) Study: multicenter randomized, double-blind, controlled trial of laparoscopic versus open surgery for acute cholecystitis. Hepatogastroenterology. 2013 Oct;60(127):1552–6.
Johansson M, Thune A, Nelvin L, Stiernstam M, Westman B, Lundell L. Randomized clinical trial of open versus laparoscopic cholecystectomy in the treatment of acute cholecystitis. Br J Surg. 2005 Jan;92(1):44–9.
Endo I, Takada T, Hwang TL, Akazawa K, Mori R, Miura F, et al. Optimal treatment strategy for acute cholecystitis based on predictive factors: Japan-Taiwan multicenter cohort study. J Hepato-Biliary-Pancreat Sci. 2017 Jun;24(6):346–61.
Duca S, Bãlã O, Al-Hajjar N, lancu C, Puia I, Munteanu D, et al. Laparoscopic cholecystectomy: incidents and complications. A retrospective analysis of 9542 consecutive laparoscopic operations. HPB. 2003;5(3):152–8.
Machi J, Tateishi T, Oishi AJ, Furumoto NL, Oishi RH, Uchida S, et al. Laparoscopic ultrasonography versus operative cholangiography during laparoscopic cholecystectomy: review of the literature and a comparison with open intraoperative ultrasonography. J Am Coll Surg. 1999 Apr;188(4):360–7.
Buxbaum JL, Abbas Fehmi SM, Sultan S, Fishman DS, Qumseya BJ, Cortessis VK, et al. ASGE guideline on the role of endoscopy in the evaluation and management of choledocholithiasis. Gastrointest Endosc. 2019 Jun;89(6):1075-1105.e15.
Randomised trial of endoscopic sphincterotomy with gallbladder left in situ versus open surgery for common bileduct calculi in high-risk patients - PubMed [Internet]. [cited 2022 Aug 14]. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/8598755/
Targarona EM, Ayuso RM, Bordas JM, Ros E, Pros I, Martínez J, et al. Randomised trial of endoscopic sphincterotomy with gallbladder left in situ versus open surgery for common bileduct calculi in high-risk patients. Lancet Lond Engl. 1996 Apr 6;347(9006):926–9.
Dasari BV, Tan CJ, Gurusamy KS, Martin DJ, Kirk G, McKie L, et al. Surgical versus endoscopic treatment of bile duct stones. Cochrane Database Syst Rev. 2013 Dec 12;2013(12):CD003327.
Sgourakis G, Karaliotas K. Laparoscopic common bile duct exploration and cholecystectomy versus endoscopic stone extraction and laparoscopic cholecystectomy for choledocholithiasis. A prospective randomized study. Minerva Chir. 2002 Aug;57(4):467–74.
Rogers SJ, Cello JP, Horn JK, Siperstein AE, Schecter WP, Campbell AR, et al. Prospective randomized trial of LC+LCBDE vs ERCP/S+LC for common bile duct stone disease. Arch Surg Chic Ill 1960. 2010 Jan;145(1):28–33.
Kapoor R, Kaushik SP, Saraswat VA, Choudhuri G, Sikora SS, Saxena R, et al. Prospective randomized trial comparing endoscopic sphincterotomy followed by surgery with surgery alone in good risk patients with choledocholithiasis. HPB Surg World J Hepatic Pancreat Biliary Surg. 1996;9(3):145–8.
Neoptolemos JP, Carr-Locke DL, Fossard DP. Prospective randomised study of preoperative endoscopic sphincterotomy versus surgery alone for common bile duct stones. Br Med J Clin Res Ed. 1987 Feb 21;294(6570):470–4.
Stain SC, Cohen H, Tsuishoysha M, Donovan AJ. Choledocholithiasis. Endoscopic sphincterotomy or common bile duct exploration. Ann Surg. 1991 Jun;213(6):627–34.
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2022 โรงพยาบาลนครพนม
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
- บทความที่ได้รับการตีพิมพ์ถือเป็นลิขสิทธิ์ของ โรงพยาบาลนครพนม
- ข้อความหรือข้อคิดเห็นต่างๆ เป็นของผู้เขียนบทความนั้นๆ ไม่ใช่ความเห็นของกองบรรณาธิการ
