ความชุกของภาวะหลอดเลือดแดงขาตีบตัน ในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ในเขตเทศบาลเมืองหนองคาย

ผู้แต่ง

  • อาคม เสือสาวะถี กลุ่มงานศัลยกรรม โรงพยาบาลหนองคาย
  • เสาวลักษณ์ สัจจา กลุ่มงานเวชกรรมสังคม โรงพยาบาลหนองคาย
  • ปานใจ กรองทิพย์ กลุ่มงานเวชกรรมสังคม โรงพยาบาลหนองคาย

คำสำคัญ:

ภาวะหลอดเลือดแดงขาตีบตัน, ดัชนีความดันหลอดเลือดข้อเท้าเทียบกับแขน, โรคเบาหวานชนิดที่ 2

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์ : โรคเบาหวานชนิดที่ 2 เป็นปัจจัยเสี่ยงสำคัญต่อการเกิดภาวะหลอดเลือดแดงขาตีบตัน ส่งผลให้ เกิดภาวะขาขาดเลือดเรื้อรัง ทำให้เกิดปัญหาหลายอย่างต่อเท้าผู้ป่วยเบาหวาน เช่น แผลเรื้อรัง, ติดเชื้อง่าย และอาจ ลุกลามถึงขั้นตัดเท้าตัดขา หรือเสียชีวิต การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อหาความชุกและปัจจัยเสี่ยง ที่สัมพันธ์กับการเกิด ภาวะหลอดเลือดแดงที่ขาตีบตันที่ยังไม่มีอาการ ในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ในเขตเทศบาลเมืองหนองคาย วัสดุและวิธีการศึกษา : เป็นการศึกษาเชิงพรรณนาภาคตัดขวาง (cross-sectional descriptive study)โดยเก็บ ข้อมูลผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 จากทุกชุมชนในเขตเทศบาลเมืองหนองคาย ซึ่งเข้ารับการตรวจ ณ โรงพยาบาลหนองคาย ระหว่าง 1 กันยายน – 31 ตุลาคม พ.ศ. 2558 ผู้ป่วยทุกรายได้รับการตรวจวัด Ankle-Brachial Index (ABI) โดยใช้ ค่า ABI น้อยกว่า 0.9 วินิจฉัยว่า มีภาวะหลอดเลือดแดงที่ขาตีบตัน ผลการศึกษา : ผู้ป่วยที่เข้าเกณฑ์ทั้งหมดจำนวน 313 ราย เป็นเพศชาย 101 ราย (ร้อยละ 32.67), อายุเฉลี่ย 64.14 ปี ( ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน 9.58 ปี ), ระยะเวลาการเป็นเบาหวานเฉลี่ย 9.66 ปี (ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน 6.70 ปี) โรคประจำตัวส่วนใหญ่ ได้แก่ โรคความดันโลหิตสูง ร้อยละ 66.45, โรคไขมันในเลือดสูง ร้อยละ 64.22 และ กลุ่ม ตัวอย่าง ร้อยละ 12.98 ยังสูบบุหรี่ การศึกษานี้ พบความชุกของภาวะหลอดเลือดแดงที่ขาตีบตันที่ไม่มีอาการ ร้อยละ 21.41 (95% CI = 16.99, 26.37) และปัจจัยเสี่ยงที่สัมพันธ์กับการเกิดภาวะหลอดเลือดแดงขาตีบตันอย่างมีนัยสำคัญ ทางสถิติ (p < 0.05) ได้แก่ โรคหลอดเลือดหัวใจ (p = 0.025), โรคหลอดเลือดสมอง (p = 0.041), และการสูบบุหรี่ (p = 0.048) ข้อสรุป : ความชุกของภาวะหลอดเลือดแดงที่ขาตีบตันที่ไม่มีอาการ ในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ในเขตเทศบาล เมืองหนองคาย คิดเป็นร้อยละ ร้อยละ 21.41 (95% CI = 16.99, 26.37) โดยมีความสัมพันธ์กับ โรคหลอดเลือดหัวใจ (p = 0.025), โรคหลอดเลือดสมอง (p = 0.041), และการสูบบุหรี่ (p = 0.048)

References

Rutherford RB, Flanagan DP, Gupta SK. Suggested standards for reports dealing with lower extremity ischemia. J Vasc Surg. 1986;4(1) :80-94.

Norgren L, Hiatt WR, Dormandy JA, Nehler MR, Harris KA, Fowkes FG; TASC II Working Group. Inter-society consensus for the man agement of peripheral arterial disease (TASC II). J Vasc Surg 2007;45 Suppl S: S5-67.

Selvin E, Marinopoulos S, Berkenblit G, Rami T, Brancati FL, et al. Meta-analysis: glycosylated hemoglobin and cardiovascular disease in diabetes mellitus. Ann Intern Med 2004; 141(6):421-431.

Munter P, Wildman PR, Reynolds K, Desalvo KB, Chen J, Fonseca V. Relationship between HbA1c level and peripheral arterial disease. Diabetes Care 2005;28(8) : 1981-1987.

Creager MA, Lüscher TF, Cosentino F, Beckman JA. Diabetes and vascular disease: pathophysiology, clinical consequences, and medical therapy: Part I. Circulation 2003;108:1527-32.

Michael SC, Frank BP, Daniel GC. et al. Society for Vascular Surgery practice guidelines for atherosclerotic occlusive disease of the lower extremities: Management of asymptomatic disease and claudication. J Vasc Surg 2015;

:2S-41S.

Fowkes FG, et al: Comparison of global esti mates of prevalence and risk factors for peripheral artery disease in 2000 and 2010: a systematic review and analysis. Lancet 2013; 382:1329-1340.

Hirsch AT, Haskal ZJ, Hertzer NR, Bakal CW, Creager MA, Halperin JL et al. ACC/AHA 2005 guidelines for the management of patients with peripheral arterial disease (lower extermity, renal, mesenteric, and abdominal aortic): executive summary a collaborative report from the American Association for Vascular Surgery/Society for Vascular Surgery, Society for Cardiovascular Angiography and Interverntions, Society for Vascular Medicine and Biology, Society of Interventional Raidology, and the ACC/AHA Task Force on Practice Guidelines (Writing Committee to Develop Guidelines for the Management of Patients With Peripheral Arterial Disease) endorsed by the American

Association of Cardiovascular and Pulmonary Rehabilitation; National Heart, Lung, and Blood Institute; Society for Vascular Nursing; TransAtlantic Inter-Society Consensus; and Vascular Disease Foundation. J Am Coll Cardiol 2006; 47:1239-1312.

Jessadapattarakun S, Chadchavalpanichaya N. The Prevalence of Asymptomatic Peripheral Arterial Disease in Diabetic Patients at Siriraj Hospital. J Thai Rehabil Med 2016; 26(2):54-60.

สุธน พรธิสาร, ณัฏฐิณี จรัสเจริญวิทยา, ทิพาพร ธารวานิช. การศึกษา ความชุกของภาวะหลอดเลือดแดง ส่วนปลายแข็งและอุดตัน ในผู้ป่วย บาหวานชนิด ที่ 2 ในโรงพยาบาลธรรมศาสตร์เฉลิมพระเกียรติ. ธรรมศาสตร์เวชสาร. 2551; 8:32-9.

American Diabetes Association: Peripheral Arterial Disease in People With Diabetes. Diabetes Care 2003;26(12): 3333-41.

Michael CS, Keith DC, Rabih AC. Reporting standards of the Society for Vascular Surgery for endovascular treatment of chronic lower extremity peripheral artery disease. J Vasc Surg 2016;64: e1-e21.

Fowkes FG, Housley E, Cawood EH, Macintyre CC, Ruckley CV, Prescott RJ. Edinburgh Artery Study: prevalence of asymptomatic and symptomatic peripheral arterial disease in the general population. Int J Epidemiol 1991;20(2) :384-92.

Henri Stoffers, Paul Rinkens, Arnold Kester, Victor Kaiser, Jander Knottnerus. The Preva lence of Asymptomatic and Unrecognized Peripheral Arterial Occlusive Disease. Int J Epidemiol 1996;25(2):282-90.

สมชาย ดุษฎีเวทกุล. ความชุกของโรคหลอดเลือดแดงส่วนปลายตีบในผู้ป่วยที่มีความเสี่ยงต่อการเกิด ภาวะโรคหัวใจและหลอดเลือด[อินเตอร์เน็ต]. กรุงเทพมหานคร : ศูนย์การแพทย์กาญจนาภิเษกมหาวิทยาลัยมหิดล;[เข้าถึงเมื่อ12 เมษายน 60]. เข้าถึงได้จาก: http://www.gj.mahidol.ac.th/tech/FileDownload/File/D150511183616.pdf

Victor Aboyans, Michael HC, Pierre A, Matthew AA, Mark AC et al. Measurement and Interpreta tion of the Ankle-Brachial Index Circulation. 2012; 126:2890-2909.

Stella S. Daskalopoulou, Mariasoosai P, Stavros K. Kakkos et al. Association Between Ankle – Brachial Index and Risk Factor Profile in Patients Newly Diagnosed With Intermittent Claudication. Circ J 2008; 72: 441 – 448.

Hirsch A, Criqui M, Treat-Jacobson D, Regensteiner J, Creager M, Olin J et al. Peripheral arterial disease detection, awareness, and treatment in primary care. JAMA 2001;286(11):1317e1324.

Selvin E, Erlinger TP. Prevalence and risk factors for peripheral arterial disease in the United States: results from the National Health and Nutrition Examination Survey, 1999-2000. Circulation 2004;110(6):738-743.

Selvine E, Marinopoulos S, Berkenblit G, Ramit T, Brancati FL, Powe NR et al. Meta-analysis: glycosylated hemoglobin and cardiovascular disease in diabetes mellitus. Ann Intern Med 2004; 141(6):421-431.

Cole CW, Hill GB, Farzad E, Bouchard A, Moher D, Rody K, et al. Cigarette smoking and peripheral arterial occlusive disease. Surgery 1993;114:753-7.

Powell JT, Edwards RJ, Worrell PC, Franks PJ, Greenhalgh RM, Poulter NR. Risk factors associated with the development of peripheral arterial disease in smokers: a case-control study. Atherosclerosis 1997;129:41-8.

Bhatt D, Steg P, Ohman E, Hirsch A, Ikeda Y, Mas J, et al. International prevalence, recognition, and treatment of cardiovascular risk factors in outpatients with atherothrombosis. JAMA 2006;295:180-9.

Dormandy JA, Murray GD. The fate of the claudicant-a prospective study of 1969 claudicants. Eur J Vasc Surg 1991;5(2): 131-133.

Kannel WB, Skinner JJ, Schwartz MJ, Shurtleff D. Intermittent claudication. Incidence in the Framingham Study. Circulation 1970;41(5):875-883.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2019-08-30

How to Cite

1.

ฉบับ

ปีที่ 6 ฉบับที่ 2 (2019): พฤษภาคม - สิงหาคม 2562

บท

นิพนธ์ต้นฉบับ

License

  1. บทความที่ได้รับการตีพิมพ์ถือเป็นลิขสิทธิ์ของ โรงพยาบาลนครพนม
  2. ข้อความหรือข้อคิดเห็นต่างๆ เป็นของผู้เขียนบทความนั้นๆ ไม่ใช่ความเห็นของกองบรรณาธิการ