การพัฒนาระบบการปรับยาปฏิชีวนะในผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง งานจ่ายยาผู้ป่วยนอก โรงพยาบาลนครพนม

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: การทำงานของไตผิดปกติ มีผลกระทบต่อการขับยาออกจากร่างกาย ผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง ถ้าไม่การ เฝ้าระวังในการใช้ยาอาจจะทำให้ผู้ป่วยใช้ยาไม่เหมาะสม โดยห้องจ่ายยาผู้ป่วยนอก โรงพยาบาลนครพนม ได้มีการ ปรับปรุงการใช้ยาปฏิชีวนะชนิดรับประทาน 13 รายการ เป็นแนวทางการปรับยาตามความเหมาะสมของการใช้ยา ปฏิชีวนะในผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง

วัสดุและวิธีการศึกษา: การศึกษาเป็นแบบเชิงพรรณนาการใช้ยาปฏิชีวนะชนิดรับประทาน การเปรียบเทียบจำนวน การใช้ยาปฏิชีวนะก่อนการปรับขนาดยาในผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง และหลังมีการปรับการใช้ยาปฏิชีวนะเปรียบเทียบค่าใช้ จ่ายก่อนและหลังจากการมีการปรับยาปฏิชีวนะของผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง ณ แผนกจ่ายยาผู้ป่วยนอก โรงพยาบาลนครพนม โดยเป็นการรวบรวมข้อมูลการใช้ยาปฎิชีวนะชนิดรับประทาน 13 รายการแก่ผู้ป่วยที่มารับบริการที่โรงพยาบาลนครพนม ตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม 2562-31 ธันวาคม 2562

ผลการศึกษา: จากการศึกษาพบว่ามีผู้เข้ารับบริการก่อนและหลังที่มีการปรับขนาดการใช้ยาปฏิชีวนะชนิด รับประทานอย่างเหมาะสม ส่วนใหญ่เพศหญิงคิดเป็นร้อยละ 52.6 และร้อยละ 54.1 ตามลำดับ มีการปรับเปรียบเทียบ จำนวนการใช้ยาปฏิชีวนะก่อนและหลังมีแนวการปรับการใช้ยาปฏิชีวนะให้ถูกต้อง ได้แก่ ยา Amoxicillin /clavulanic acid (500/125 mg) ก่อนและหลังการมีแนวทางการบริหารยาอย่างเหมาะสม จากก่อน 4,324 ครั้ง (74.38%) และ หลัง 5,425 ครั้ง (92.96%) แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.001) ยา Azithromycin ก่อน 691 ครั้ง (79.80%) และหลัง 593 (86.95%) แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p=0.025) ยา Norfloxacin ก่อน 2,032 ครั้ง (88.62%) และหลัง 1,927 ครั้ง (97.37%) แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p=0.004) เมื่อพิจารณาจากมูลค่ายาปฏิชีวนะ ชนิดรับประทาน เมื่อมีการตั้งกฎเกณฑ์ในการปรับการใช้ให้เหมาะสมกับผู้ป่วยไตเรื้อรัง ที่ผ่านมามีการลดค่าใช้จ่าย ก่อน และหลัง โดยค่าใช้จ่ายเฉลี่ยก่อน 111.71±186.9 บาทและหลัง 104.43±179.4 บาท ไม่แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญ ทางสถิติ (p=0.164)

ข้อสรุป: งานจ่ายยาผู้ป่วยนอก โรงพยาบาลนครพนม ได้มีการปรับปรุงการใช้ยาปฏิชีวนะชนิดรับประทาน 13 รายการ โดยได้มีการแนวทางการปรับยานั้นได้มีการเสนอในคณะกรรมการ PCT ซึ่งโดยแพทย์ได้มีการปฏิบัติตามแนวทาง และ สามารถลดค่าใช้จ่ายการใช้ยาปฏิชีวนะของโรงพยาบาล หลังจากได้มีการปรับปรุงการปรับยาปฎิชีวนะ ในผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง