ปัจจัยที่สัมพันธ์กับการส่งเสริมความร่วมมือในการรักษาด้วยยาในผู้ป่วยโรคเรื้อรังของบุคลากรสาธารณสุข
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การศึกษาเชิงพรรณนาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการส่งเสริมความร่วมมือในการรักษาด้วยยาสำหรับผู้ป่วยโรคเรื้อรัง กลุ่มตัวอย่างเป็นแพทย์ เภสัชกร พยาบาล นักวิชาการและเจ้าพนักงานสาธารณสุข จำนวน 76 คน เครื่องมือวิจัยเป็นแบบสอบถามการส่งเสริมความร่วมมือในรักษาด้วยยา และแบบสอบถามปัจจัยที่เกี่ยวข้องที่ผ่านการตรวจสอบความตรงโดยผู้ทรงคุณวุฒิ 5 ท่าน ได้ค่าดัชนีความตรงตามเนื้อหา (CVI) = 1.0 นำไปทดลองใช้กับผู้ที่มีลักษณะคล้ายคลึงกับกลุ่มตัวอย่าง 30 คน ได้ค่าสัมประสิทธิ์ครอนบาคอัลฟ่า (α) เท่ากับ 0.97 และ 0.95 ตามลำดับ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา แมนวิทนีย์ยู และสหสัมพันธ์ของเพียร์สัน ผลการวิจัย พบว่า
- กลุ่มตัวอย่างมีการส่งเสริมความร่วมมือในการรักษาด้วยยาโดยรวมและรายด้านอยู่ในระดับมาก โดยรวม (
= 3.08, = S.D.=0.61) ด้านการสื่อสารเพื่อการรักษาที่มีประสิทธิภาพ (
- ผู้ที่ผ่านการฝึกอบรมที่เกี่ยวข้องมีการส่งเสริมความร่วมมือในการรักษาด้วยยามากกว่าผู้ที่ไม่ผ่านการอบรม (U= 252, p< .01) แต่ไม่พบความแตกต่างของการส่งเสริมความร่วมมือในการรักษาด้วยยาระหว่างบุคลากรเพศหญิงและเพศชาย (U = 437, p = .051)
- ปัจจัยด้านผู้ป่วยและปัจจัยด้านบุคลากรมีความสัมพันธ์ทางบวกกับการส่งเสริมความร่วมมือในการรักษาด้วยยา (r = .335 และ r = .322 ตามลำดับ) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 แต่ด้านระบบบริการไม่มีความสัมพันธ์กับการส่งเสริมความร่วมมือในการรักษาด้วยยาอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
Bailey, S. C., Oramasionwu, C. U., & Wolf, M. S. (2013).
Rethinking adherence: a health literacy-informed
model of medication self-management. Journal of
Health Communication, 18 Suppl 1(Suppl 1), 20–30.
Bowen, J. F., Rotz, M. E., Patterson, B. J., & Sen, S.
(2017). Nurses’ attitudes and behaviors on patient
medication education. Pharmacy Practice, 15(2),
https://doi.org/10.18549/PharmPract.2017.02.930.
Brown, M. T., Bussell, J., Dutta, S., Davis, K., Strong,
S., & Mathew, S. (2016). Medication adherence:
Truth and consequences. The American Journal of
the Medical Sciences, 351(4), 387–399.
Byrne, J., Willis, A., Dunkley, A., Fitzpatrick, C.,
Campbell, S., Sidhu, M. S., Choudhary, P., Davies,
M. J., & Khunti, K. (2022). Individual, healthcare
professional and system-level barriers and facilitators
to initiation and adherence to injectable therapies for
type 2 diabetes: A systematic review and metaethnography. Diabetic Medicine: A Journal of the
British Diabetic Association, 39(1), e14678. https://
doi.org/10.1111/dme.14678.
Chaichanawirote U., Juntarawijit Y., & Songthai N.
(2023). The study of health service system pertaining
to medication use for non-communicable chronic
disease patients in practice level from the perspectives
of health care providers and clients. Health System
Research Institute. Phitsanulok: Faculty of Nursing
Naresuan University. [In Thai].
Chuaichum, C., & Jitpanya, C. (2014). Factors related to
medication adherence in patients with epilepsy.
Princess of Naradhiwas University Journal, 6(1).
-47. [In Thai].
Curtis, S. E., Boye, K. S., Lage, M. J., & Garcia-Perez,
L. E. (2017). Medication adherence and improved
outcomes among patients with type 2 diabetes. The
American Journal of Managed Care, 23(7),
e208–e214.
Division of Non-communicable Diseases. (2023).
Statistics of non-communicable diseases. Retrieved
April 2023 from http://www.thaincd.com/2016/
mission/documentsdetail.php?id=14480&tid=32&
gid=1-020 [In Thai]
Division of Non-communicable Diseases. (2020).
Situation of non-communicable diseases report:
Diabetes Mellitus, Hypertension and related risk
factors. Bangkok: Aksorn Graphic and Design.
Gast, A., & Mathes, T. (2019). Medication adherence
influencing factors—an (updated) overview of
systematic reviews. BMC Systematic Reviews, 8,
https://doi.org/10.1186/s13643-019-1014-8.
Hsu, C., Lemon, J. M., Wong, E. S., Carson-Cheng, E.,
Perkins, M., Nordstrom, M. S., Liu, C. F., Sprague,
C., & Bryson, C. L. (2014). Factors affecting
medication adherence: Patient perspectives from five
veteran affairs facilities. BMC Health Services
Research, 14, 533. https://doi.org/10.1186/s12913-
-0533-1.
Jose, J., Jimmy, B., Al-Mamari, M. N., Al-Hadrami, T.
S., & Al-Zadjali, H. M. (2015). Knowledge, beliefs
and behaviours regarding the adverse effects of
medicines in an Omani population: Cross-sectional
survey. Sultan Qaboos University Medical Journal,
(2), e250–e256.
Khamrag, C., Wattanakitkrilert, D., Charoenkitkarn, V.,
& Dejsomritrutai, W. (2016). Influences of perceived
medication necessity, medication concern, side effects,
and treatment-time on inhaled corticosteroids
adherence in adult patients with asthma. Nursing
Science Journal of Thailand, 34(2), 73–82. [In Thai].
Kini, V., & Ho, P. M. (2018). Interventions to improve
medication adherence: A review. JAMA, 320(23),
–2473. https://doi.org/10.1001/jama.2018.19271.
Lehmann, A., Aslani, P., Ahmed, R., Celio, J., Gauchet,
A., Bedouch, P., Bugnon, O., Allenet, B., &
Schneider, M. P. (2014). Assessing medication
adherence: Options to consider. International
Journal of Clinical Pharmacy, 36(1), 55–69. https://
doi.org/10.1007/s11096-013-9865-x.
Marquis, J., Schneider, M. P., Spencer, B., Bugnon, O.,
& Du Pasquier, S. (2014). Exploring the implementation of a medication adherence programme by
community pharmacists: A qualitative study.
International Journal of Clinical Pharmacy, 36(5),
–1022. https://doi.org/10.1007/s11096-014-
-7.
Onakomaiya, D., Cooper, C., Barber, A., Roberts, T.,
Gyamfi, J., Zanowiak, J., Islam, N., Ogedegbe, G.,
& Schoenthaler, A. (2022). Strategies to improve
medication adherence and blood pressure among
racial/ethnic minority populations: A scoping review
of the literature from 2017 to 2021. Current
Hypertension Reports, 24(12), 639–654. https://doi.
org/10.1007/s11906-022-01224-2.
Phisanulok provincial office. (2021). Information system.
Retrieved 20 January from www.plkhealth.go.th.
Prommaloon, S., Wattanakitkrileart, D., Charoenkitkarn,
V., & Peerapatdit, T. (2017). Factors influencing
insulin adherence in patients with type 2 diabetes.
Nursing Science Journal of Thailand, 35(1), 61–71.
Retrieved from https://he02.tci-thaijo.org/index.php/
ns/article/view/90179. [In Thai].
Rattine-Flaherty, E., & Burton, S. (2021). The role of
pharmacy personnel in promoting adherence to
antiretroviral therapy in the Eastern Cape: Communication barriers and breakthroughs. African Journal
of AIDS Research : AJAR, 20(2), 165–171. https://
doi.org/10.2989/16085906.2021.1925310.
Uraisripong, K., Wattanakitkrileart, D., Charoenkitkarn,
V., & Chuchottaworn, C. (2017). Factors influencing
adherence to inhaled long acting bronchodilators
with corticosteroid in patient with chronic obstructive
pulmonary disease. Nursing Science Journal of
Thailand, 35(2), 86–99. Retrieved from https://he02.
tci-thaijo.org/index.php/ns/article/view/94212. [In
Thai].
Wilhelmsen, N. C., & Eriksson, T. (2019). Medication
adherence interventions and outcomes: An overview
of systematic reviews. European Journal of
Hospital Pharmacy: Science and Practice, 26(4),
–192. https://doi.org/10.1136/ejhpharm-2018-
World Health Organization. (2003) Adherence to
long-term therapies: Evidence for action. Geneva.
Zeng, Z., Wu, T., Lv, M., Qian, J., Chen, M., Fang, Z.,
Jiang, S., & Zhang, J. (2022). Impact of mobile health
and telehealth technology on medication adherence
of stroke patients: A systematic review and
meta-analysis of randomized controlled trials.
International Journal of Clinical Pharmacy, 44(1),
