ผลของการใช้รูปแบบการสอนภาคปฏิบัติร่วมกับกิจกรรมจิตตปัญญาศึกษาเพื่อส่งเสริมความเข้มแข็งทางใจของนักศึกษาพยาบาลในการฝึกปฏิบัติการพยาบาลครั้งแรก

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยกึ่งทดลองแบบหนึ่งกลุ่ม มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของการใช้รูปแบบการสอนภาคปฏิบัติร่วมกับกิจกรรมจิตตปัญญาศึกษา เพื่อส่งเสริมความเข้มแข็งทางใจของนักศึกษาพยาบาลในการฝึกปฏิบัติการพยาบาลครั้งแรก กลุ่มตัวอย่างเป็นนักศึกษาพยาบาลชั้นปีที่ 2 จำนวน 26 คนที่ฝึกปฏิบัติวิชาปฎิบัติหลักการและเทคนิคการพยาบาล 1  ณ หอผู้ป่วย กลุ่มตัวอย่างได้รับการสอนภาคปฏิบัติร่วมกับกิจกรรมจิตตปัญญาศึกษาตามแนวคิดจิตตปัญญาศึกษา ศูนย์จิตตปัญญาศึกษา มหาวิทยาลัยมหิดล และจูดิท ซิมเมอร์ บาวน์ (Judith Simmer-Brown) รวบรวมข้อมูลโดยแบบสอบถามความเข้มแข็งทางใจในการฝึกปฏิบัติการพยาบาล ซึ่งผู้วิจัยพัฒนาขึ้นเอง และมีค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ .87  และแบบสอบถามความคิดเห็นเกี่ยวกับการใช้จิตตปัญญาศึกษาในการฝึกปฏิบัติการพยาบาลซึ่งเป็นคำถามปลายเปิด  เก็บข้อมูลก่อนฝึกและหลังฝึกปฏิบัติครบ 3 สัปดาห์ วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณ โดยสถิติเชิงพรรณนา สถิติทดสอบใช้วิลคอกซัน และข้อมูลคุณภาพใช้การวิเคราะห์เชิงเนื้อหา   ผลการวิจัย พบว่า คะแนนความเข้มแข็งทางใจทั้ง 3 องค์ประกอบ คือ 1) ฉันเป็นคนที่มีความเข้มแข็ง ภายใน (I Am)   2) ฉันมีความสามารถ (I Can) และ 3) ฉันมีแหล่งสนับสนุน (I Have) ภายหลังได้รับการ สอนด้วยรูปแบบการสอนภาคปฏิบัติร่วมกับกิจกรรมจิตตปัญญาศึกษา มีคะแนน  ฯ สูงกว่าก่อนการได้รับการสอนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 ความคิดเห็นของนักศึกษาหลังได้รับรูปแบบการสอนฯ พบว่า นักศึกษาได้พูดระบาย ความเครียด ความวิตกกังวล มีการฝึกสติ และรับฟังเพื่อน  ใช้ธรรมชาติในการสะท้อนความรู้สึกหรือความจริงในชีวิต ทำให้นักศึกษาสามารถปรับตัวเชิงบวกและเรียนรู้ที่จะดูแลผู้ป่วยได้ดีขึ้น เพราะได้รับการช่วยเหลือสนับสนุนทั้งด้านจิตใจและด้านการฝึกปฏิบัติทักษะจากเพื่อน ครูและพยาบาลในหอผู้ป่วย  ดังนั้นจึงกล่าวได้ว่าการใช้รูปแบบการสอนภาคปฏิบัติร่วมกับกิจกรรมจิตตปัญญาศึกษาช่วยส่งเสริมความเข้มแข็งทางใจของนักศึกษาพยาบาลในการฝึกปฏิบัติการพยาบาลครั้งแรก  ส่งผลทำให้นักศึกษาได้มีโอกาสเข้าใจและทบทวนตนเอง เกิดการเรียนรู้ทั้งภายในตนเองและทักษะการปฏิบัติทางการพยาบาลพื้นฐานมากขึ้น