ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อโรคซึมเศร้าในผู้สูงอายุโรคเรื้อรัง ชุมชนกึ่งเมืองกึ่งชนบท อำเภอเมือง จังหวัดพิษณุโลก

Main Article Content

Yupapak Rakmaneewong
Narongsak Noosorn

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้ เป็นการวิจัยเชิงพยากรณ์ มีวัตถุประสงค์เพื่อมุ่งศึกษาปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการเกิดโรค ซึมเศร้าในผู้สูงอายุโรคเรื้อรัง เขตชุมชนกึ่งเมืองกึ่งชนบท อำเภอเมือง จังหวัดพิษณุโลก กลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้สูงอายุโรคเรื้อรัง 340 คน ซึ่งเป็นกลุ่มโรคที่พบมาก 4 อันดับแรกในจังหวัดพิษณุโลก ได้แก่ โรคความดัน โลหิตสูง โรคข้อเสื่อม โรคหัวใจและหลอดเลือดและโรคเบาหวาน ไม่มีภาวะสมองเสื่อม ใช้วิธีการสุ่ม ตัวอย่างแบบหลายขั้นตอน เครื่องมือที่ใช้ประกอบด้วยแบบสอบถามข้อมูลทางประชากรและสังคมเศรษฐกิจ ทั่วไป, แบบประเมินโรคซึมเศร้า 9Q , แบบทดสอบความรู้ แบบสอบถามทัศนคติ การรับรู้โอกาสเสี่ยงฯ และพฤติกรรมการสร้างเสริมสุขภาพจิตฯ, ความคิดอัตโนมัติด้านลบ การเห็นคุณค่าในตนเอง แรงจูงใจ ใฝ่สัมฤทธิ์ และการสนับสนุนทางสังคม ศึกษาวิจัยระหว่าง เดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2559 ถึงเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2560 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติการแจกแจงความถี่และร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ค่าสถิติสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์แบบเพียร์สัน และวิเคราะห์ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการเกิดโรคซึมเศร้าโดยใช้ สถิติถดถอยพหุคูณแบบขั้นตอน ผลการวิเคราะห์ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อโรคซึมเศร้าในผู้สูงอายุโรคเรื้อรัง ได้แก่ พฤติกรรมสร้างเสริม สุขภาพจิตในการป้องกันโรคซึมเศร้า (Xc) ความคิดด้านลบ (Xe) การเห็นคุณค่าในตนเองของผู้สูงอายุโรค เรื้อรัง (Xf) และปัจจัยพฤติกรรมสร้างเสริมสุขภาพจิตในการป้องกันโรคซึมเศร้าสามารถพยากรณ์ได้ดีที่สุด ปัจจัยทั้งหมดสามารถร่วมพยากรณ์การเกิดโรคซึมเศร้า ได้ร้อยละ 61.60 (adjusted R2 = 0.616) สามารถเขียนสมการพยากรณ์ได้ดังนี้ Y = 2.269 + .511Xc + .723Xe + .088Xf Z = .612Xc + .379Xe +.007Xf

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
Rakmaneewong, Y., & Noosorn, N. (2019). ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อโรคซึมเศร้าในผู้สูงอายุโรคเรื้อรัง ชุมชนกึ่งเมืองกึ่งชนบท อำเภอเมือง จังหวัดพิษณุโลก. NU Journal of Nursing and Health Sciences, 12(3), 122–135. สืบค้น จาก https://he01.tci-thaijo.org/index.php/NurseNu/article/view/173083
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข. (2553). แนวทาง
การรณรงค์เพื่อเสริมสร้างสุขภาพจิตวัยทำงาน
และวัยสูงอายุในพื้นที่. สืบค้นเมื่อ 18 สิงหาคม
2559, จาก http://www.klb.dmh.go.th/modules.
php?m=technology&gr=&op=detail&
researchId =870
ณรงค์ศักดิ์ หนูสอน. (2553). การส่งเสริมสุขภาพในชุมชน
แนวคิดและการปฏิบัติ. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์
มหาวิทยาลัย.
เทพฤทธิ์ วงศ์ภูมิ, จักรกฤษณ์ สุขยิ่ง, และอุมาพร
อุดมทรัพยากุล.(2554). โรคซึมเศร้าในประชากร
สูงอายุ จังหวัดเชียงใหม่, วารสารสมาคมจิตแพทย์
แห่งประเทศไทยวาร, 56(2), 103-116.
นริสา วงศ์พนารักษ์, และ สายสมร เฉลยกิตติ. (2557).
ภาวะซึมเศร้า:ปัญหาสุขภาพจิตสำคัญในผู้สูงอายุ.
วารสารพยาบาลทหารบก, 15 (3), 24-31.
นิตยา จรัสแสง, เพชรรัตน์ บุตะเขียว, และพรนิภา
หาญละคร. (2555). ภาวะซึมเศร้าในผู้ป่วย
เรื้อรัง. สมาคมจิตแพทย์แห่งประเทศไทย,
57(4), 439-446.
ปราโมทย์ ประสาทกุล (2554).สถานการณ์ประชากร
ของประเทศไทย พ.ศ. 2554 ใน ประชากรและ
สังคม 2554 ใน สุรีย์พร พันพึ่ง, มาลี สันภูวรรณ์
(บรรณาธิการ), ประชากรและสังคม 2554:
ประชากรของประเทศไทย ณ.พ.ศ. 2554.
นครปฐม: สถาบันวิจัยประชากรและสังคม
มหาวิทยาลัยมหิดล
เพ็ญพร สายวิจิตรและยุวยงค์ จันทรวิจิตร. (2560).
ผลของโปรแกรมส่งเสริมสุขภาพด้านอาหาร
ต่อพฤติกรรมการบริโภคอาหารและระดับ
คอเลสเตอรอลในเกษตรกรกลุ่มเสี่ยง ตำบล
ทะนง อำเภอโพทะเล จังหวัดพิจิตร. วารสาร
การพยาบาลและ สุขภาพ, 11(2), 18-41.
มติชนออนไลน์. (2560). รายงานเรื่อง วิถีใหม่ “ผู้สูง
อายุ” ยุค 4.0 ส่งความสุขแบบ “ออนไลน์”
เชื่อมสัมพันธ์ครอบครัว สืบค้นเมื่อ31สิงหาคม
2560, จากhttps://www.matichon.co.th/news/
มหาวิทยาลัยมหิดล. (2554). ข้อมูลประชากรใน
ประเทศไทย. สืบค้น 21 มีนาคม 2558 จาก
http://www.ipsr.mahidol.ac.th/ipsr-th/
population_thai.html
ยุพาพักตร์ รักมณีวงศ์. (2547). การพัฒนารูปแบบการให้
คำาปรึกษารายบุคคลตามแนวคิดการปรับ
พฤติกรรม ทางปัญญาโดยใช้การฝึกสมาธิแบบ
ลมหายใจเป็น ต่อการลดภาวะซึมเศร้าในผู้ป่วย
อัมพาต.วิทยานิพนธ์ ปริญญาพยาบาลศาสตร
มหาบัณฑิต สาขาการพยาบาลสุขภาพจิตและ
จิตเวช, บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยขอนแก่น.
ยุพาพักตร์ รักมณีวงศ์. (2555). ภาวะซึมเศร้าและ
ความคิดอัตโนมัติด้านลบ รากเหง้าของปัญหา.
วารสารการพยาบาลและสุขภาพ, 7(1), 7-24.
สุกัญญา มาลัยมาตร. (2554). ผลของโปรแกรมการสร้าง
เสริมพลังอำนาจต่อพฤติกรรมการดูแลตนเอง
และความเจ็บปวดข้อเข่าผู้สูงอายุโรคข้อเข่าเสื่อม.
วิทยานิพนธ์ ปริญญาพยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต
สาขาวิชาการพยาบาลเวชปฏิบัติชุมชน, บัณฑิต
วิทยาลัย มหาวิทยาลัยนเรศวร.
สำนักงานสถิติแห่งชาติ. (2557). รายงานสถานการณ์
ผู้สูงอายุไทย ปี 2557. กรุงเทพฯ: สำนักงานสถิติ
แห่งชาติ.
สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดพิษณุโลก. (2559). รายงาน
สถานการณ์ผู้สูงอายุโรคเรื้อรัง ปี 2559. พิษณุโลก.
สมศักดิ์ ชุณหรัศมิ์ และคณะ. (2552). สถานการณ์ด้าน
สุขภาพของผู้สูงอายุ.ใน สมศักดิ์ ชุณหรัศมิ์
(บรรณาธิการ), สถานการณ์ผู้สูงอายุไทย พ.ศ.
2552 (หน้า 28-53). กรุงเทพฯ: มูลนิธิสถาบันวิจัย
และพัฒนาผู้สูงอายุไทย.
อณัศยา ซื่อตรง และทัศนา ชูวรรธนะปกรณ์.(2559).
ปัจจัยทำนายคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุที่มีภาวะ
หัวใจล้มเหลว วารสารพยาบาลโรคหัวใจและ
ทรวงอก, 27(2): 58-70.
American Psychiatric Association. (2000). Practice
guideline for the treatment of patients with
major depressive disorder (2nd ed., p. 356).
Washington, DC: American Psychiatric
Association.
An Aging World. (2015). International population
reports ; Issued March 2016. U.S. Government
Publishing Office, Washington, DC. Retrieved
September, 09, 2016 from https://www. census.
gov/content/dam/Census/library/publications/
2016/demo/p95-16-1.pdf
Beck, A.T. (1967). Depression: Clinical, experimental
and theoretical aspects. New York: Hoeber
medical division.
Bloom, B.S. (1964). Taxonomy of education objective :
Cognitive domain. New York: David McKey
Brandt, P., A., & Weinert, C. (1985). Psychometric
update, unpublished manuscript. Washington
D.C.: University of Washington, School of
Nursing.
Coopersmith, S. (1984). Self-esteem inventories (2nd ed.).
California: Consulting Psychologists Press.
Murray, C. J. L., & Lopez, A. D. (1996). The Global
burden of disease: A comprehensive assessment
of mortality and disability from disease, injury,
and risk factor in 1990 and projected to 2020.
Global Burden of Disease and Injury Series,
vol. 1. Cambridge: Harvard University press.
Pender, N.J. (1996). Health Promotion in Nursing
Practice (3rded.). New York: Appleton and
Lange.
Pender, N. J., Murdaugh, C. L., & Parsons, M. A.
(2011). Health promotion in nursing practice.
(6th ed). Boston, Massachusetts: Pearson.
Perala, S. J., Saarni, S.I., et al. (2007). Lifetime
prevalence of psychotic and bipolar 1 disorders
in a general population. Arch Gen Psychiatry,
64, 19-28.
Richard G., Moore & Anne, G. (2003). Cognitive
therapy.Textbook of psychiatry (3rded., pp.
1205-1241). Washington, DC: American
Psychiatric and Press.
Rybarczyk, B., Andrea M. Garroway M.S, Stephen M.
A., Vivian M. R., Sadock, E., et al. (2013).
Primary care psychology : An opportunity for
closing the gap in mental health services for
older adults, Clinical Gerontologist, 36, 195-215.
Stuart.,R. (1984). Cognitive behavior therapy. M.C.
Escher/Cordon Art, Baarn, Honlland. Retrieved
01, 09, 2015 from http://psycnet.apa.org/
search?fa=main.doiLanding&uid=1986-
12531-001
Sudnongbua, S., LaGrow, S., & Boddy, D. (2010).
Feelings of abandonment and quality of life
among older persons in Rural Northeast
Thailand, J Cross Cult Gerontol, 25, 257-269.
World Health Organization. (2010). Mental health
development: Targeting people with mental
health conditions as a vulnerable group. Mental
health and poverty project. USA.: World Health
Organization.