กะบะห์โมเดล: รูปแบบการมีส่วนร่วมของชุมชนในการส่งเสริมความครอบคลุม ของวัคซีนในเด็กอายุ 0-5 ปี ในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้
DOI:
https://doi.org/10.14456/dcj.2023.34คำสำคัญ:
การส่งเสริมความครอบคลุมของวัคซีน, การวิจัยแบบมีส่วนร่วม, จังหวัดชายแดนภาคใต้บทคัดย่อ
การวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนากลไกส่งเสริมความครอบคลุมของวัคซีนในเด็ก 0-5 ปีในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ ผู้เข้าร่วมพัฒนากลไกประกอบไปด้วย ผู้นำชุมชน ผู้นำศาสนา บุคลากรทางสุขภาพ ผู้ปกครอง และครูศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก จำนวน 137 คน เลือกแบบเฉพาะเจาะจงจากพื้นที่ที่มีความครอบคลุมของวัคซีนต่ำจำนวน 8 อำเภอ จาก 4 จังหวัดชายแดนภาคใต้ การพัฒนากลไกฯ ใช้กระบวนการทำงาน 5 ขั้นตอน ได้แก่ 1) รู้จักชุมชน ค้นหาปัญหา 2) ระดมปัญญา 3) พัฒนากลไก 4) นำไปใช้ในชุมชน และ5) ประเมินผลการทำงาน โดยกะบะห์โมเดลหรือกลไกส่งเสริมความครอบคลุมของวัคซีนในเด็ก 0-5 ปีนี้ ขับเคลื่อนผ่านกิจกรรมและเครื่องมือต่าง ๆ โดยกลุ่มคน 4 เสาหลักได้แก่ เสาที่ 1 มัสยิด คือ ผู้นำศาสนาและผู้นำชุมชน เสาที่ 2 โรงพยาบาล คือบุคลากรทางสุขภาพ เสาที่ 3 บ้าน คือพ่อแม่หรือผู้ปกครอง และเสาที่ 4 โรงเรียน คือ ครูศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก ทั้งนี้ ผู้เข้าร่วมการวิจัยส่วนใหญ่ได้รับความรู้ แนวคิด ทักษะ และประสบการณ์ใหม่ ๆ จากการเข้าร่วมพัฒนากะบะห์โมเดลและเอื้อต่อการเรียนรู้และพัฒนาความสามารถด้านการสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรคของผู้ปฏิบัติงานในพื้นที่ในระดับมาก นอกจากนี้กะบะห์โมเดลยังส่งเสริมการมีส่วนร่วมของภาคีเครือข่ายต่าง ๆ ในชุมชน ช่วยแก้ปัญหาและส่งเสริมความครอบคลุมของวัคซีนในเด็ก 0-5 ในพื้นที่ให้มีความต่อเนื่องและยั่งยืน
Downloads
เอกสารอ้างอิง
Department of Disease Control. Annual report 2017 [Internet]. 2020 [cited 2020 Apr 3]. Available from: https://ddc.moph.go.th/uploads/files/01aa7143d1e67bcfa24ce22846f 03ac9.pdf (in Thai)
Sirisuwan S, Kimakhom J, Asonknew W, Asonknew W. Report on the impact of health services in crisis in 3 southern border provinces. Nonthaburi: Health Systems Research Institute; 2015. (in Thai)
Rodklai A, Wiripongsukit S, Hasuwankit S. Organization of health services in crisis in 3 southern border provinces. Nonthaburi: Health Systems Research Institute; 2015. (in Thai)
Puti S, Late A, Puti S, Talaema I, Puti N. Health condition belief and health behaviors of the people of the southern border provinces. Research Report. Health Promotion Program for Thai Muslims; 2018. (in Thai)
Hayeedamae S. Childhood vaccination refusal of Muslim’s caregivers in a community of Muang Yala District research report Family Medicine. Faculty of Medicine, Prince of Songkla University; 2018. (in Thai)
Langputeh P, Yayueri Y, Nimu N, Ranee S. Decade of Immunization Research in Southern Border: A Systematic Review. Thai journal of Pharmacy Practice. 2020;12(1):208-15. (in Thai)
Jirarattanawanna N, Wattanaamorn S, Ratsamepong S. Community Participation in Health Promotion. Mahachula Academic Journal. 2019;(6):365-81. (in Thai)
Daya S, Lillahkul N, Noin J, Mahamad N. Development of a Parent Empowerment Model in Receiving Service of the Expanded Program on Immunization with Vaccines of Children Aged 0-5 Years Old Through Community Participation: A Case Study in Yala Province. j dept med. 2019;44(1):113-8. (in Thai)
Saeedi A. Phenomenology of refusing vaccination in children. of the people in Thung Yang Daeng District Pattani Province. Family Medicine Research Report Royal College of Family Medicine of Thailand; 2019. (in Thai)
Kaewsawat S, Petmanee S, Chantamas N. Participation in Chikungunya Disease Prevention in Thakhuen sub-district, Tha-Sala District, NakhonSi Thammarat Province. Journal of Health Science. 2013;22(6):956-62. (in Thai)
Rueangcharoen K, Suwonkerd W. Knowledge, practice and attitude on participatory action research (PAR) on Dengue prevention and control in Namdip sub-distric, Pasang district. Lamphun province. Lanna Public Health Journal. 2016;12(2);54-63. (in Thai)
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2023 วารสารควบคุมโรค
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ลงพิมพ์ในวารสารควบคุมโรค ถือว่าเป็นผลงานทางวิชาการหรือการวิจัย และวิเคราะห์ตลอดจนเป็นความเห็นส่วนตัวของผู้เขียน ไม่ใช่ความเห็นของกรมควบคุมโรค ประเทศไทย หรือกองบรรณาธิการแต่ประการใด ผู้เขียนจำต้องรับผิดชอบต่อบทความของตน
