การประเมินการจัดการเหตุการณ์ด้านสารเคมี ตามกฎอนามัยระหว่างประเทศ พ.ศ. 2548 ในพื้นที่จังหวัดเขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษและจังหวัดสุขภาพชายแดน

ผู้แต่ง

  • สาธิต นามวิชา กองโรคจากการประกอบอาชีพและสิ่งแวดล้อม กรมควบคุมโรค
  • จริยา ผาทอง กองโรคจากการประกอบอาชีพและสิ่งแวดล้อม กรมควบคุมโรค
  • สุธาทิพย์ บูรณสถิตนนท์ กองโรคจากการประกอบอาชีพและสิ่งแวดล้อม กรมควบคุมโรค

DOI:

https://doi.org/10.14456/dcj.2022.10

คำสำคัญ:

กฎอนามัยระหว่างประเทศ, การจัดการเหตุการณ์ด้านสารเคมี, เขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษ, จังหวัดสุขภาพชายแดน

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินผลการดำเนินงานตามสมรรถนะของกฎอนามัยระหว่างประเทศ พ.ศ. 2548 ประเด็นการจัดการเหตุการณ์ด้านสารเคมี ในจังหวัดเขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษและจังหวัดสุขภาพชายแดน และศึกษาปัญหา อุปสรรค เพื่อจัดทำข้อเสนอแนะเชิงนโยบายด้านการจัดการสารเคมีสำหรับหน่วยงานสาธารณสุขทั้งส่วนกลางและภูมิภาค ใช้รูปแบบการศึกษาเชิงพรรณนาแบบภาคตัดขวาง จังหวัดเป้าหมายได้รับการประเมินผลการดำเนินงานตามแบบประเมินผลการดำเนินงานตามกฎอนามัยระหว่างประเทศ พ.ศ. 2548 – Joint External Evaluations Tool (JEE) ประเด็นที่ 18 ด้านการจัดการเหตุการณ์ด้านสารเคมี จำนวน 27 จังหวัด และวิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ การแจกแจงความถี่ และร้อยละ และพรรณนาเชิงเนื้อหา ผลการศึกษา พบว่า จังหวัดเป้าหมายได้รับการประเมินผลการดำเนินงานจำนวน 27 จังหวัด จากทั้งหมด 31 จังหวัด (ร้อยละ 87.10) ภาพรวมการดำเนินงานจัดการเหตุการณ์ด้านสารเคมี จังหวัดไม่มีสมรรถนะ ร้อยละ 33.3 รองลงมาคือ มีสมรรถนะและสามารถนำมาใช้อย่างได้ผลเป็นที่ประจักษ์ ร้อยละ 22.2 มีสมรรถนะปานกลาง ร้อยละ 18.5 มีสมรรถนะระดับจำกัด ร้อยละ 14.8  และระดับสมรรถนะยั่งยืน ร้อยละ 11.1 ตามลำดับ กิจกรรมที่ดำเนินการสำเร็จ 3 ลำดับแรก ได้แก่ จัดทำข้อมูลความเสี่ยงอุบัติภัยสารเคมี ร้อยละ 70.4 ฝึกซ้อมแผนตอบโต้ภาวะฉุกเฉินด้านสารเคมีระดับจังหวัด ร้อยละ 66.7 และทีม SRRT ได้รับการทบทวนองค์ความรู้ด้านสารเคมี ร้อยละ 66.7 ส่วนกิจกรรมที่ไม่ได้ดำเนินการ 3 ลำดับแรก ได้แก่ จัดทำแผนพัฒนา/อบรมหลักสูตรที่เกี่ยวข้องกับด้านสารเคมี ร้อยละ 51.9 การประเมินพื้นที่เสี่ยงด้านสารเคมีตามหลักการประเมินความเสี่ยง ร้อยละ 48.2 และรวบรวมมาตรฐานการดำเนินงาน (SOP) ในการเก็บตัวอย่างด้านสารเคมีและการนำส่งเพื่อตรวจวิเคราะห์ทางห้องปฏิบัติการ ร้อยละ 44.4  ปัญหาและอุปสรรคของการดำเนินงาน ประกอบด้วย การดำเนินงานตามเกณฑ์ยังไม่ถูกต้อง และไม่ครบถ้วนในบางประเด็น บุคลากรที่จำกัดและขาดการพัฒนาศักยภาพ งบประมาณที่จำกัด และสิ่งสนับสนุนทางวิชาการยังไม่ครอบคลุมพื้นที่ จึงมีข้อเสนอแนะดังนี้ กรมควบคุมโรค ขับเคลื่อนงาน เชิงนโยบายด้านการทำงานร่วมกันระหว่างหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ผลักดันให้งานเป็นจุดเน้นสำคัญ การจัดสรรกำลังคนและงบประมาณ การพัฒนาศักยภาพ และการสนับสนุนติดตามอย่างต่อเนื่อง ระดับจังหวัดควรมีการกำหนดผู้รับผิดชอบงานที่ชัดเจน จัดทำแผนงาน/โครงการที่เกี่ยวข้อง และประสานการดำเนินงานร่วมกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องภายในจังหวัด

Downloads

Download data is not yet available.

เอกสารอ้างอิง

Department of Disease Control. International Health Regulations (2005). Nonthaburi: Bureau of Epidemiology; 2018. (in Thai)

Bureau of Epidemiology. Questions and answers about International Health Regulations 2005 the guideline for the implementation of International Health Regulations 2005 for administrator and practitioner. Nonthaburi: The Agricultural cooperative federation of Thailand; 2014. (in Thai)

Bureau of Academic, the Secretariat of the House of Representatives. International Health Regulations 2005 [Internet]. 2016. [cited 2020 Sep 30]. Available from: https://dl.parliament.go.th/backoffice/viewer2300/web/viewer.php (in Thai)

Department of Disease Control. 20-Year National Strategic Plan for Disease Prevention and Health Hazards (2017 - 2036). Nonthaburi: Department of Disease Control; 2017. (in Thai)

World Health Organization. Joint external evaluation of IHR core capacities of the Kingdom of Thailand Mission report: June 26-30, 2017. New Delhi: World Health Organization, Regional Office for South-East Asia; 2018.

Department of Disease Control. 5-year Strategic action plan (2017 - 2021) Department of Disease Control fiscal year 2018 [Internet]. 2018. [cited 2020 Sep 30]. Available from: http://plan.ddc.moph.go.th/meeting30_1augsep/meetting30_1/page1.html

Bureau of Strategic and Planning, Ministry of Public Health. Health expenditure of migrant population in 31 border provinces in fiscal year 2015. Nonthaburi: Bureau of Strategic and Planning; 2016. (in Thai)

Division of Occupational and Environmental Diseases. Annual report in fiscal year 2019. Bangkok: Aksorn graphic and design publishing house LP; 2020. (in Thai)

Department of Disease Control. Guidelines for assessment 19 activities according to IHR-JEE in provincial level. Nonthaburi: Division of Epidemiology; 2018. (in Thai)

Chaipromkhieo N, Prutipinyo C, Usathaporn S, Sirichotiratana N. Public health emergency of international concern prevention and control measures: a case study on special economic development zone, Maesod border control, Tak province, Thailand. Public Health & Health Laws Journal 2017; 3(2): 193-210. (in Thai)

Bureau of Occupational and Environmental Diseases. National preparedness in target 4 chemical safety [Internet]. 2015. [cited 2020 Sep 30]. Available from: http://envocc.ddc.moph.go.th/uploads/situation/4%20Chemical.pdf (in Thai)

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

30-03-2022

รูปแบบการอ้างอิง

1.
นามวิชา ส, ผาทอง จ, บูรณสถิตนนท์ ส. การประเมินการจัดการเหตุการณ์ด้านสารเคมี ตามกฎอนามัยระหว่างประเทศ พ.ศ. 2548 ในพื้นที่จังหวัดเขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษและจังหวัดสุขภาพชายแดน. Dis Control J [อินเทอร์เน็ต]. 30 มีนาคม 2022 [อ้างถึง 8 ธันวาคม 2025];48(1):99-109. available at: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/DCJ/article/view/249014

ฉบับ

ประเภทบทความ

นิพนธ์ต้นฉบับ