การสำรวจเชื้อไข้หวัดนกชนิด H5N1 ในไก่ชนและคนเลี้ยงไก่ชน จังหวัดสระแก้ว ประเทศไทย ปี 2557
DOI:
https://doi.org/10.14456/dcj.2014.4คำสำคัญ:
ไข้หวัดนก, ไก่ชน, คนเลี้ยงไก่ชนบทคัดย่อ
การศึกษานี้มีจุดประสงค์เพื่อสำรวจความชุกของเชื้อไข้หวัดนกชนิด H5N1 ทั้งในกลุ่มไก่ชนและคนเลี้ยง และหาว่ากิจกรรมใดที่เสี่ยงต่อการถ่ายทอดเชื้อระหว่างไก่ชนและคนเลี้ยง เนื่องจากสระแก้วมีพื้นที่ชายแดนติดต่อกับประเทศกัมพูชา ซึ่งในปี 2013 มีรายงานผู้ป่วยยืนยันการติดเชื้อ H5N1 สูงมากถึง 26 ราย โดยเป็นการศึกษาแบบภาคตัดขวาง และติดตามต่อด้วยการศึกษาแบบไปข้างหน้า ระหว่างวันที่ 1 ธันวาคม 2556 ถึง 28 กุมภาพันธ์ 2557 จังหวัดสระแก้ว การศึกษานี้ใช้วิธีเลือกตัวอย่างแบบกลุ่ม (cluster sampling) จากทะเบียนคนเลี้ยงไก่ชนทั้งจังหวัดสระแก้ว และใช้แบบสอบถามเพื่อเก็บข้อมูลประวัติอาการเจ็บป่วย รวมถึงกิจกรรมต่างๆ ที่คนเลี้ยงใกล้ชิดกับไก่ชน อาสาสมัครทุกคนจะได้รับการตรวจเลือดเพื่อหาระดับภูมิคุ้มกันต่อเชื้อ H5N1 และติดตามต่อไปอีก 3 เดือน ในกรณีที่พบผู้ป่วยสงสัยทุกราย จะได้รับการเก็บตัวอย่างโดยใช้ไม้ป้ายคอ (throat swab) เพื่อยืนยันสาเหตุการป่วย ส่วนในสัตว์มีการเก็บตัวอย่างเพื่อหาเชื้อ H5N1, H7N9 ในไก่ชน โดยใช้ไม้ป้ายคอหอยส่วนปาก (oropharyngeal swab) เดือนละ 1 ครั้ง รวม 3 ครั้ง เพื่อตรวจหาหลักฐานยืนยันการติดเชื้อ ผลการศึกษาพบว่า ผู้เข้าร่วมการศึกษาทั้งสิ้น 47 ราย มีผลการตรวจหาระดับภูมิคุ้มกันต่อเชื้อ H5N1 เป็นลบทั้งหมด มีผู้ที่ป่วยเข้าได้กับนิยามไข้หวัดใหญ่ทั้งสิ้น 15 ราย ผลการเพาะเชื้อ พบเชื้อ Influenza B จำนวน 3 ราย Influenza A (HI) จำนวน 1 ราย Influenza A (H3) จำนวน 1 ราย Parainfluenza 1 จำนวน 1 ราย และ Adenovirus จำนวน 1 ราย ข้อมูลผลการศึกษาในไก่ชนทั้งหมด 735 ตัว หรือ 147 ตัวอย่าง และมีการสุ่มเก็บตัวอย่างนกอพยพ จำนวน 5 ตัวอย่าง ผลการตรวจหาเชื้อ H5N1 และ H7N9 ให้ผลลบทั้งหมด ผลการศึกษาสรุปได้ว่า จากผลการศึกษาไม่พบเชื้อไข้หวัดนกชนิด H5N1 ในคนเลี้ยงไก่และไก่ชน อีกทั้งไม่พบระดับภูมิคุ้มกันต่อเชื้อ H5N1 ในคนเลี้ยงไก่ชนด้วย กลุ่มคนเลี้ยงไก่ชนมีโอกาสในการติดเชื้อไข้หวัดนกจากไก่ได้ค่อนข้างง่าย เนื่องจากมีกิจกรรมการซ้อมชนไก่ที่ทำให้ใกล้ชิดกัน ดังนั้น เราควรมีฐานข้อมูลของคนเลี้ยงไก่ชนและเครือข่าย และจัดตั้งระบบเฝ้าระวังการติดเชื้อไข้หวัดนกในกลุ่มคนเลี้ยงไก่ชนและครอบครัว รวมถึงในสัตว์ปีก เพื่อเป็นข้อมูลในการตรวจจับการระบาด และเฝ้าระวังควบคุมโรคต่อไปในอนาคต
Downloads
เอกสารอ้างอิง
2. Tiensin T, Nielen M, Vernooij H. Transmission of the highly pathogenic avian influenza virus H5N1 within flocks during the 2004 epidemic in Thailand. J Infect Dis 2007;196:1679-84.
3. Buranathai C, Amonsin A, Chaisigh A, Theamboonlers A, Pariyothom N, Poovorawan Y. Surveillance activities and molecular analysis of H5N1 highly pathogenic avian influenza viruses from Thailand, 2004-2005. Avian Dis 2007;51:194-200.
4. Tiensin T, Nielen M, Songserm T. Geographic and temporal distribution of highly pathogenic avian influenza A virus (H5N1) in Thailand, 2004-2005: An overview. Avian Dis 2007;51:182-8.
5. Siengsanan J, Chaichoune K, Phonaknguen R. Comparison of outbreaks of H5N1 highly pathogenic avian influenza in wild birds and poultry in Thailand. J Wildl Dis 2009;45:740-7.
6. Olsen SJ, Ungchusak K, Birmingham M, Bresee J, Dowell SF, Chunsuttiwat S. Surveillance for avian influenza in human beings in Thailand. Lancet Infect Dis 2006;6:757-8.
7. World Health Organization. 25th and 26th new human case of avian influenza H5N1 in Cam¬bodia in 2013 [Internet], [cited 2013 Oct 22]. Available from: http://www.wpro.who.int/mediacentre/releases/2013/20131114/en/
8. Novel Infectious Diseases. A review of human influenza A (H5N1) cases in 2013 [Internet], [cited 2014 Jan 01]. Available from: http://novel-infectious-diseases.blogspot.com/2014/01/a-review-of-human-influenza-ah5nl-cases.html
9. Shailesh D Pawar, Sandeep D Kale, Amol S Rawankar, Santosh S Koratkar, Chandrashekhar G Raut. Avian influenza surveillance reveals presence of low pathogenic avian influenza viruses in poultry during 2009-2011 in the West Bengal State, India. Virology Journal 2012;9:151.
10. Katz JM, Lim W, Bridges CB. Antibody response in individuals infected with avian influenza A (H5N1) viruses and detection of anti- H5 antibody among household and social contacts. J Infect Dis 1999;180:1763-70.
11. Rowe T, Abernathy RA, Hu-Primmer J. Detection of antibody to avian influenza A (H5N1) virus in human serum using a combination of serologic assays. J Clin Microbiol 1999;37:937- 43.
12. Dejpichai R, Laosiritaworn Y, Phuthavathana P. Seroprevalence of antibodies to avian influenza virus A (H5N1) among residents of villages with human cases, Thailand, 2005. Emerg Infect Dis 2009;15:756-60.
13. Cavailler P, Chu S, Ly S. Seroprevalence of anti- H5 antibody inrural Cambodia, 2007. J Clin Virol 2010;48:123-6.
14. Hassan MK, Jobre Y, Arafa A, Abdelwhab EM, Kilany WH, Khoulosy SG, et al. Detection of A/H5N1 virus from asymptomatic native ducks in mid-summer in Egypt. Arch Virol 2013;158:1361-5.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
บทความที่ลงพิมพ์ในวารสารควบคุมโรค ถือว่าเป็นผลงานทางวิชาการหรือการวิจัย และวิเคราะห์ตลอดจนเป็นความเห็นส่วนตัวของผู้เขียน ไม่ใช่ความเห็นของกรมควบคุมโรค ประเทศไทย หรือกองบรรณาธิการแต่ประการใด ผู้เขียนจำต้องรับผิดชอบต่อบทความของตน
