บูรพาเวชสาร

บรรณาธิการแถลง

สมจิต พฤกษะริตานนท์ — 2024-12-27

วารสารบูรพาเวชสาร คณะแพทยศสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา ฉบับนี้เป็นปีที่ 11 ปีละ 2 ฉบับ เดือนมกราคม - มิถุนายน และกรกฎาคม - ธันวาคม ในปีหน้า พุทธศักราช 2568 จะมีการเผยแพร่วารสาร เป็นปีละ 3 ฉบับ ฉบับที่ 1 เดือนมกราคม -เมษายน, ฉบับที่ 2 เดือนพฤษภาคม - สิงหาคม และฉบับที่ 3
เดือนกันยายน - ธันวาคม ทั้งนี้เนื่องจากความต้องการของผู้นิพนธ์จำนวนมาก และเพื่อให้บทความวิชาการ หรือบทความวิจัย ได้รับการเผยแพร่รวดเร็วยิ่งขึ้น โดยบทความต่างๆ จะได้รับการส่งไปยังผู้ทรงคุณวุฒิ (Peer Review) พิจารณากลั่นกรองให้บทความมีความสมบูรณ์และมีคุณภาพสูงสุดก่อนการเผยแพร่ เนื่องจากบทความวิชาการฯ ที่ได้รับการเผยแพร่ในวารสารมีข้อค้นพบ นวัตกรรม และข้อเสนอแนะที่สามารถส่งผลต่อความคิด ทัศนคติ ความเชื่อ และการปฏิบัติในมิติต่างๆ และในวัยต่างๆ ของบุคคลครอบครัวและชุมชนโดยรวม รวมทั้งยังสามารถเป็นแหล่งอ้างอิงและการนำไปศึกษาค้นคว้าต่อไปในอนาคต
วารสารบูรพาเวชสาร ฉบับนี้ เป็นฉบับปีที่ 11 เดือนกรกฎาคม - ธันวาคม 2567 กองบรรณาธิการได้พิจารณากลั่นกรองและนำเสนอเพื่อเผยแพร่บทความวิชาการและบทความวิจัย จำนวน 8 บทความ

ปัจจัยพฤติกรรมที่มีผลต่อระดับน้ำตาลเฉลี่ยสะสมในเลือดของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2

วิทยา บุญเลิศเกิดไกร — 2024-12-27

บทนำ การป่วยและเสียชีวิตของโรคเบาหวานเป็นผลมาจากภาวะแทรกซ้อนที่เกิดจากการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดที่ไม่ดี ระดับน้ำตาลเฉลี่ยสะสมในเลือด เป็นดัชนีการควบคุมเบาหวานใน 3 เดือน ซึ่งสัมพันธ์กับปัจจัยต่าง ๆ การควบคุมปัจจัยด้านพฤติกรรมที่ส่งผลต่อระดับน้ำตาลเฉลี่ยสะสมในเลือด จะช่วยให้ผู้ป่วยมีสุขภาพที่ดีขึ้น

วัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาปัจจัยด้านพฤติกรรมที่มีผลต่อระดับน้ำตาลเฉลี่ยสะสมในเลือด

วิธีการศึกษา การศึกษาภาคตัดขวางโดยเก็บข้อมูลจากผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ซึ่งมารับบริการที่โรงพยาบาล และคลินิกเครือข่ายของโรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศร ปราจีนบุรี ในอำเภอเมืองและพื้นที่ใกล้เคียง ไม่มี โรคประจำตัวร้ายแรง หรือโรคอื่น ๆ ในระยะท้ายที่ไม่สามารถดำรงชีวิตเป็นปกติได้ ระหว่างเดือนมิถุนายนถึง เดือนสิงหาคม พ.ศ. 2560 คำนวณกลุ่มตัวอย่างได้ 140 ราย จากจำนวนประชากร 6,500 ราย ทำการสุ่มแบบเจาะจงแบ่งตัวอย่างเป็น 2 กลุ่ม สัดส่วน 2 ต่อ 1 คือ กลุ่มศึกษา 94 ราย มีระดับน้ำตาลเฉลี่ยสะสมในเลือดมากกว่า 7% และ กลุ่มเปรียบเทียบ 48 ราย ระดับน้ำตาลเฉลี่ยสะสมในเลือดน้อยกว่าหรือเท่ากับ 7% เครื่องมือวิจัยเป็นแบบสัมภาษณ์ใช้สถิติเชิงพรรณนา และสถิติเชิงอนุมานในการวิเคราะห์ข้อมูล

ผลการศึกษา จากการศึกษาพบว่า กลุ่มศึกษาที่มีระดับน้ำตาลเฉลี่ยสะสมในเลือด มากกว่า 7% มีการใช้ยาไม่ถูกต้องออกกำลังกายไม่สม่ำเสมอ ร่วมกับพฤติกรรมการรับประทานอาหารหวานและน้ำหวาน ในขณะที่ปัจจัยอื่น ๆ เช่น ปัจจัยส่วนบุคคล ความเครียด การมีส่วนร่วมของผู้ดูแลในการรักษาและการเดินทางไปรับการรักษาที่สถานพยาบาลไม่มีผลต่อระดับน้ำตาลเฉลี่ยสะสมในเลือดทั้งนี้การงดอาหารหวานและน้ำหวานร่วมกับการออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ รวมทั้งการเคร่งครัดในการรักษาสามารถทำนายระดับน้ำตาลเฉลี่ยสะสมในเลือด ที่เหมาะสมได้อย่างมีนัยสำคัญ (Nagelkerke R Square = 0.65) โดยเฉพาะการรับประทานอาหารหวานและการออกกำลังกายมีบทบาทสำคัญมากกว่าการดูแลรักษาด้วยยาอย่างถูกต้อง

สรุป ปัจจัยด้านพฤติกรรมที่มีผลต่อระดับน้ำตาลเฉลี่ยสะสมในเลือดมากกว่า 7% ในกลุ่มศึกษาที่เป็นเบาหวาน ได้แก่ การใช้ยาไม่ถูกต้อง ร่วมกับการออกกำลังกายไม่สม่ำเสมอ และการรับประทานอาหารหวานและน้ำหวาน

อุบัติการณ์ของการติดเชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะที่สัมพันธ์กับการใส่สายสวนปัสสาวะ ในผู้ป่วยที่เข้ารับการรักษาในแผนกผู้ป่วยใน ณ โรงพยาบาลมหาวิทยาลัยบูรพา

ระวีวรรณ วิฑูรย์ — 2024-12-27

บริบท การติดเชื้อทางเดินปัสสาวะจากการใส่สายสวนปัสสาวะในโรงพยาบาลพบได้บ่อย ทำให้ผู้ป่วยต้องรับการรักษาในโรงพยาบาลเป็นระยะเวลานานขึ้น และมีความเสี่ยงต่อภาวะแทรกซ้อน

วัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาอุบัติการณ์การติดเชื้อทางเดินปัสสาวะจากการใส่สายสวนปัสสาวะในผู้ป่วยที่เข้ารับการรักษาในแผนกผู้ป่วยใน ณ โรงพยาบาลมหาวิทยาลัยบูรพา และปัจจัยที่เกี่ยวข้อง

วิธีการศึกษา การศึกษาแบบไปข้างหน้า ตั้งแต่เดือนธันวาคม พ.ศ. 2565 ถึง เดือนกันยายน พ.ศ. 2566 กลุ่มตัวอย่างคือผู้ป่วยที่เข้ารับการรักษาในแผนกผู้ป่วยในของโรงพยาบาลมหาวิทยาลัยบูรพา อายุมากกว่า 18 ปี ได้รับการใส่สายสวนปัสสาวะในโรงพยาบาลเป็นเวลามากกว่า 2 วัน จำนวน 220 ราย รับการตรวจปัสสาวะและเพาะเชื้อปัสสาวะ ณ วันที่ 1, 5, 7, 10, 14 และทุก ๆ 7 วัน ไปจนผู้ป่วยได้รับการถอดสายสวนปัสสาวะแล้ว 48 ชั่วโมง ข้อมูลพื้นฐานวิเคราะห์ด้วยสถิติเชิงพรรณนา การเปรียบเทียบข้อมูลแบบต่อเนื่องใช้ Student’s t-test หรือ Mann-Whitney U test และใช้ Chi-square test หรือ Fisher’s exact test สำหรับข้อมูลกลุ่ม

ผลการศึกษา กลุ่มตัวอย่างมีอายุเฉลี่ย 63.06 ± 18.23 ปี มีเชื้อขึ้นในปัสสาวะโดยผู้ป่วยไม่มีอาการร้อยละ 20 พบอุบัติการณ์การติดเชื้อทางเดินปัสสาวะจากการใส่สายสวนร้อยละ 7.7 ปัจจัยเสี่ยง ได้แก่ สูงอายุ โรคไตวายเรื้อรัง มะเร็งชนิดก้อนเนื้อเยื่อ ระยะเวลานอนโรงพยาบาล การนอนในหอผู้ป่วยวิกฤต การใส่ท่อช่วยหายใจ ≥ 96 ชม. จำนวนวันที่ใส่สายสวนปัสสาวะ ความถี่ในการเปลี่ยนสายสวนปัสสาวะที่มากกว่า 14 วัน และการมีแผลบริเวณรอบทวารหนัก และที่สำคัญคือ จำนวนวันที่ใส่สายสวนปัสสาวะที่นานขึ้นส่งผลในการเพิ่มความเสี่ยงต่อการติดเชื้อ 1.23 เท่า (OR 1.23, 95% CI 1.01 to 1.49, p=0.036)

สรุป อุบัติการณ์การติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะจากการใส่สายสวนปัสสาวะในผู้ป่วยที่เข้ารับการรักษาในแผนกผู้ป่วยใน ณ โรงพยาบาลมหาวิทยาลัยบูรพาคิดเป็นร้อยละ 7.7 จำนวนวันที่ใส่สายสวนปัสสาวะที่นานขึ้นส่งผลในการเพิ่มความเสี่ยงต่อการติดเชื้อทางเดินปัสสาวะจากการใส่สายสวน

การประเมินและวัดขนาดกระดูกจะงอยบ่าจากภาพถ่ายเอ็กซเรย์คอมพิวเตอร์เพื่อประเมิน ความเหมาะสมในการผ่าตัด Latarjet procedure ในคนไทย

นันทพล ชูเวสศิริพร — 2024-12-27

บทนำ Latarjet procedure เป็นวิธีการผ่าตัดสำหรับผู้ป่วยข้อไหล่หลุดทางด้านหน้าที่เกิดซ้ำ ๆ โดยการนำส่วนของกระดูกจะงอยบ่ามายึดตรึงบริเวณกระดูกเบ้าหัวไหล่ ขนาดของกระดูกจะงอยบ่าจะส่งผลต่อความแข็งแรงและการเลือกวิธีการการยึดตรึงกระดูก

วัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาขนาดกระดูกจะงอยบ่า จากภาพถ่ายบริเวณไหล่ด้วยเอ็กซเรย์คอมพิวเตอร์ เปรียบเทียบขนาดกระดูกจะงอยบ่า และประเมินความเหมาะสมของกระดูกจะงอยบ่า ในการผ่าตัด Latarjet procedure

วิธีการศึกษา เป็นการศึกษาย้อนหลัง ในผู้ป่วยอายุตั้งแต่ 18 ปี ขึ้นไปทุกรายที่ได้รับการตรวจบริเวณไหล่ด้วย CT scan ที่ โรงพยาบาลมหาวิทยาลัยบูรพา ระหว่างวันที่ 1 มกราคม 2556 ถึง 31 มกราคม 2566 วัดโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญออร์โธปิดิกส์สาขาเวชศาสตร์การกีฬา 3 ท่าน จากภาพ CT Scan 2 มิติ
นำมาเปรียบเทียบขนาดและประเมินความเหมาะสมของกระดูกจะงอยบ่าเพื่อเตรียมการผ่าตัด
Latarjet procedure สถิติที่ใช้เป็นสถิติเชิงพรรณนาแปรผลเป็นค่าเฉลี่ยความถี่และร้อยละ

ผลการศึกษา จากกลุ่มตัวอย่าง 35 คน เป็นเพศชาย 18 คน เพศหญิง 17 คน ขนาดความยาวของกระดูกจะงอยบ่าโดยเฉลี่ยเท่ากับ 26.90±3.43 มม. โดยเพศชายมีค่าความยาวเฉลี่ยและส่วนเบี่ยงเบนมาตราฐานของกระดูกจะงอยบ่าเท่ากับ 28.86±3.050 มม. และเพศหญิงมีขนาดความยาว 24.84±2.52 มม. ความกว้างของกระดูกจะงอยบ่า ด้านหน้า 9.34±1.66 มม. โดยเพศชายมีขนาด 10.36±1.31 มม. ส่วนเพศหญิงมีขนาด 8.26±1.26 มม. และความกว้าง ด้านหลังโดยเฉลี่ย 11.83±2.36 มม. เพศชายมีขนาด 13.03±1.91 มม. ส่วนเพศหญิงมีขนาด 10.55±2.14 มม. โดยขนาดของกระดูกจะงอยบ่าของคนไทยโดยเฉลี่ยเล็กกว่าต่างประเทศ และเมื่อพิจารณาความเหมาะสมต่อ
การผ่าตัด Latarjet procedure พบว่า ในเพศหญิงจะมี safe distance สำหรับสกรูขนาด 4.50 มม. เท่ากับ ร้อยละ 5.90 (1/17) สกรูขนาด 3.75 มม. ร้อยละ 52.90 (9/17) สกรูขนาด 3.50 มม. ร้อยละ 64.70 (11/17) และกระดุมขนาด 2.8 มม. เท่ากับร้อยละ 88 (15/17) ส่วนในเพศชาย จะพบว่ามี safe distance สำหรับสกรู ขนาด 4.50 มม. เท่ากับร้อยละ 44.40 (8/18) สกรูขนาด 3.75 มม. ร้อยละ88.9 (16/18) สกรูขนาด 3.50 มม. ร้อยละ 94.40 (17/18) และกระดุมขนาด 2.80 มม. เท่ากับร้อยละ 100 (18/18)

สรุป ขนาดของกระดูกจะงอยบ่าคนไทยมีขนาดเล็กโดยเฉพาะเพศหญิง safe distance สำหรับการผ่าตัด Latajet procedure อาจพบปัญหาระหว่างผ่าตัดได้เนื่องจากความเหมาะสมของกระดูกจะงอยบ่าและอุปกรณ์ยึดตรึงกระดูก

การสำรวจข้อบ่งชี้ อุปกรณ์ และเทคนิคการผ่าตัด Lartajet procedure ในแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ ในประเทศไทย

นันทพล ชูเวสศิริพร — 2024-12-27

บทนำ การผ่าตัด Latarjet เป็นวิธีการผ่าตัดที่ใช้ในกรณีมีความผิดปกติของกระดูกเบ้าหัวไหล่ (Glenoid)
โดยยังมีข้อบ่งชี้การผ่าตัดและเทคนิคการผ่าตัดที่หลากหลาย

วัตถุประสงค์ ศึกษาข้อบ่งชี้ การเปิดแผล การจัดการกับกล้ามเนื้อ Sub-scapularis เทคนิคและอุปกรณ์ที่ใช้ในการยึดตรึงกระดูก และการเย็บซ่อมเยื่อหุ้มข้อไหล่ ในการผ่าตัด Latarjet procedure ของแพทย์ผู้เชี่ยวชาญอนุสาขาเวชศาสตร์การกีฬาชาวไทย

วิธีการศึกษา เป็นการสำรวจความคิดเห็น (Sample survey) โดยส่งแบบสอบถามไปยังสมาชิกปัจจุบัน
ของอนุสาขาเวชศาสตร์การกีฬา ทั้งหมด 475 คน ผ่านทางจดหมายอิเล็กทรอนิกส์ แบบสอบถาม จำนวน 11 ข้อ สร้างขึ้นจากการทบทวนวรรณกรรมและงานวิจัย ผู้ทรงคุณวุฒิ 3 ท่าน พิจารณาได้ค่าความเที่ยงตรง
ของแบบสอบถาม (IOC) แต่ละข้อ ≥ 0.5 เกณฑ์การคัดเลือกตัวอย่าง คือ เป็นแพทย์ผู้เชี่ยวชาญการผ่าตัดข้อไหล่ที่เป็นสมาชิกของอนุสาขาเวชศาสตร์การกีฬา เกณฑ์การคัดออก คือ ไม่เคยทำการผ่าตัด Latarjet procedure วิเคราะห์ผลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา

ผลการศึกษา มีผู้ตอบแบบสอบถาม 90 คน เหลือตัวอย่าง จำนวน 80 คน ที่เคยทำการผ่าตัด Latarjet
procedure พบว่า ร้อยละ 80 ทำการผ่าตัด Lartajet procedure ในคนไข้ที่ไม่ใช่นักกีฬาโดยใช้เกณฑ์การสูญเสียกระดูกเบ้าหัวไหล่มากกว่าร้อยละ 20 ส่วนในคนไข้ที่เป็นนักกีฬา ร้อยละ 16.25 และ 35 ของตัวอย่าง ใช้เกณฑ์การสูญเสียกระดูกเบ้าหัวไหล่ มากกว่าร้อยละ 13.50 และ 15 ตามลำดับ จำนวนตัวอย่าง ร้อยละ 81.25 เปิดแผล แบบ Delto-pectoral approach และมีเพียงคนเดียวที่ใช้การผ่าตัดแบบส่องกล้อง จำนวนตัวอย่างร้อยละ 75
จัดการ Sub-scapularlist โดยวิธี Splitting การยึดตรึงกระดูกนิยมใช้วิธี Classical technique สูงถึงร้อยละ 61.25 ทั้งหมดใช้สกรูในการยึด ส่วนการจัดการกับเยื่อหุ้มข้อ ร้อยละ 40 ใช้วิธีการเย็บซ่อมกับกระดูกจะงอยบ่า ร้อยละ 32.50 เย็บซ่อมไปที่กระดูกเบ้าหัวไหล่ และร้อยละ 27.50 ไม่เย็บซ่อมเลย

สรุป การผ่าตัด Latajet ของแพทย์ผู้เชี่ยวชาญมีข้อบ่งชี้โดยพิจารณาความจำเป็นในการใช้ข้อหัวไหล่หลังผ่าตัดในคนไข้ที่ไม่ใช่นักกีฬาใช้การขาดหายไปของกระดูกเบ้าหัวไหล่มากกว่าร้อยละ 20 และลดลงเมื่อเป็นนักกีฬาเหลือร้อยละ 13.5 และร้อยละ 15 ด้านเทคนิคการเปิดแผลพบว่านิยมใช้ Delto-pectoral approach มากที่สุด ที่ร้อยละ 81 การจัดการกล้ามเนื้อนิยมใช้วิธี Splitting การยึดตรึงกระดูกใช้ Classical technique และมีการเย็บซ่อมเยื่อหุ้มข้อไหล่มากกว่าไม่เย็บซ่อมที่สัดส่วนร้อยละ 72.5 ต่อร้อยละ 27.5

การเปลี่ยนแปลงความยาวและมุมของเส้นกล้ามเนื้อยืดข้อเข่า หลังการออกกำลังกายแบบแรงต้านสองชนิด

วทันยา ใจดี — 2024-12-27

บทนำ การปรับตัวของกล้ามเนื้อทางกายวิภาคและสรีรวิทยามีผลต่อประสิทธิภาพการทำงานประจำวันของเราอย่างมาก การเข้าใจถึงวิธีการฝึกออกกำลังกายที่มีผลต่อการปรับปรุงประสิทธิภาพกล้ามเนื้อเหล่านี้เป็นประโยชน์ในการพัฒนาความสามารถและเพิ่มประสิทธิภาพในชีวิตประจำวัน

วัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมออกกำลังกายของกล้ามเนื้อยืดข้อเข่า (knee extensor training) สองแบบในกล้ามเนื้อ Vastus Lateralis ทั้งทางกายวิภาคและสรีรวิทยา

วิธีการศึกษา การศึกษานี้รวมผู้เข้าร่วม 20 คน ที่มีสุขภาพแข็งแรง (อายุ = 21.10±0.40 ปี, ส่วนสูง = 1.74±0.50 เมตร, น้ำหนัก = 69.10±11.00 กิโลกรัม) คัดเลือกมาจากคณะวิทยาศาสตร์การกีฬา มหาวิทยาลัยบูรพา และ แบ่งกลุ่มโดยสุ่มให้เข้าร่วมโปรแกรมฝึกออกกำลังกาย 2 แบบ ภายใน 6 สัปดาห์: โปรแกรมฝึกดั้งเดิมความหนักสูง (HI) หรือโปรแกรมฝึกในรูปแบบผสมความหนักสูงและความหนักน้อยร่วมกับเทคนิคการจำกัดการไหลเวียนโลหิต (MIX) ทดสอบก่อนและหลังโปรแกรมฝึกออกกำลังกาย 1 สัปดาห์ก่อนและหลังจากสิ้นสุดโปรแกรม ประเมินโดย
วัดมุมของเส้นกล้ามเนื้อ (Pennation angle) และความยาวของเส้นกล้ามเนื้อ Vastus lateralis โดยรังสีแพทย์ที่ไม่ทราบโปรแกรมการออกกำลังกายของผู้ถูกศึกษา โดยใช้อัลตราซาวนด์ B-mode และประเมินความแข็งแรงของกล้ามเนื้อที่เพิ่มขึ้น (maximum strength) การวิเคราะห์ทางสถิติใช้ IBM SPSS Statistics เวอร์ชั่น 20

ผลการศึกษา หลังจากการฝึกออกกำลังกายเป็นเวลา 6 สัปดาห์ โปรแกรมฝึก HI และ MIX ทั้งสองโปรแกรมมีผลลัพธ์ในการเพิ่มความยาวของเส้นกล้ามเนื้ออย่างมีนัยสำคัญ โดยมีขนาดเท่ากับ 12.13 มม. และ 11.81 มม. ตามลำดับ (p<0.05) อย่างไรก็ตาม ไม่มีการเปลี่ยนแปลงทางสถิติที่มีนัยสำคัญในมุมของเส้นกล้ามเนื้อของทั้งสองกลุ่ม (p>0.05) และพบว่า มีการปรับตัวทางสรีรวิทยาโดยมีการเพิ่มขึ้นของ 1 repetition maximum strength ในทั้งสองกลุ่ม คือ 12.60 กก และ 18.63 กก ตามลำดับ (p<0.01)

สรุป ทั้งสองโปรแกรมฝึกมีประสิทธิภาพในการ กระตุ้นการปรับตัวของกล้ามเนื้อทั้งทางกายวิภาคและสรีรวิทยา

การเรียนระยะไกลและผลกระทบต่อการเรียนแพทย์จากการระบาดไวรัสโควิด-19 ของนิสิตแพทย์ ชั้นคลินิก มหาวิทยาลัยบูรพา

ยุทธนา คณาสุข — 2024-12-27

บริบท การระบาดของไวรัสโควิด-19 ส่งผลกระทบต่อการบุคลากรทางการแพทย์อย่างมาก

วัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาผลกระทบต่อนิสิตแพทย์ในด้านการเรียนการสอน ความรู้ ความสามารถ สิ่งแวดล้อมและทัศนคติที่มีต่อการระบาดของโควิด-19

วิธีการศึกษา การศึกษาเชิงส􀄞ำรวจโดยกลุ่มตัวอย่างเป็นนิสิตแพทย์ชั้นคลินิก มหาวิทยาลัยบูรพา ที่โรงพยาบาลสมเด็จพระบรมราชเทวี ณ ศรีราชา จังหวัดชลบุรี เครื่องมือวิจัยใช้แบบสอบถามด้านการเรียนการสอน ความรู้ ความสามารถ สิ่งแวดล้อม และทัศนคติ วิเคราะห์ด้วยสถิติเชิงพรรณา และไคสแควร์

ผลการศึกษา กลุ่มตัวอย่างตอบแบบสอบถาม 94 คน คิดเป็นร้อยละ 100 พบว่า ร้อยละ 85.11 ของกลุ่มตัวอย่าง เห็นด้วยกับการเรียนระยะไกล แต่ร้อยละ 36.17 เห็นด้วยว่าได้รับความรู้เหมือนการเรียนแบบปกติ ทั้งนี้ร้อยละ 57.45 มีความกังวลต่อโรค แต่ร้อยละ 63.83 ของกลุ่มตัวอย่างยังสมัครใจที่จะดูแลผู้ป่วยต่อไป

สรุป กลุ่มตัวอย่างเห็นด้วยกับการเรียนระยะไกล แต่มีความเห็นว่ามีประสิทธิภาพไม่มากนัก เมื่อเทียบกับการเรียนแบบปกติ โดยเฉพาะการท􀄞ำหัตถการ แม้ว่าจะมีความกังวลและมีความเสี่ยงต่อการติดต่อโรค จากการเรียนการสอน กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่ยังต้องการเรียนให้มีการเรียนการสอนภายใต้มาตรการการป้องกันการติดเชื้อที่ปลอดภัย และเหมาะสม

ความพึงพอใจต่อข้าวเกรียบโปรตีนจิ้งหรีดเสริมแคลเซียมเพื่อใช้เป็นผลิตภัณฑ์สุขภาพในกลุ่มอาสาสมัครสุขภาพดี

นริศา เรืองศรี — 2024-12-27

วัตถุประสงค์ เพื่อพัฒนาผลิตภัณฑ์ของว่างเพื่อสุขภาพที่เป็นแหล่งของแคลเซียมที่สามารถปรุงประกอบในครัวเรือนและพกพาได้สะดวก โดยอาศัยแหล่งโปรตีนทางเลือกที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม

วิธีการศึกษา อาสาสมัครที่อาศัยอยู่โดยรอบเทศบาลตำบลแสนสุข อำเภอเมือง จังหวัดชลบุรี จำนวน 30 คนทำการทดสอบทางประสาทสัมผัสที่มีต่อข้าวเกรียบโปรตีนจิ้งหรีดเสริมแคลเซียมที่พัฒนาขึ้นจำนวนทั้งสิ้น 4 สูตร ได้แก่ สูตรควบคุมที่ไม่มีการเสริมแคลเซียม สูตรเสริมแคลเซียมร้อยละ 15 25 และ 50 ของปริมาณสารอาหารอ้างอิงที่ควรได้รับประจำวันสำหรับวัยผู้ใหญ่ที่ 100 กรัม

ผลการศึกษา ข้าวเกรียบโปรตีนจิ้งหรีดเสริมแคลเซียมสูตรที่เสริมแคลเซียมคิดเป็นร้อยละ 50 ของความต้องการต่อวันมีคะแนนประเมินความพึงพอใจด้านลักษณะที่ปรากฏ รสชาติ และเนื้อสัมผัสที่สูงกว่าสูตรเสริมแคลเซียมสูตรอื่นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05) นอกจากนี้สูตรดังกล่าวยังมีคะแนนความพึงพอใจโดยภาพรวมเทียบเท่าสูตรควบคุมและสูงกว่าสูตรเสริมแคลเซียมอื่นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติเช่นกัน (p<0.05) รวมถึงอยู่ในเกณฑ์ที่พิจารณาได้ว่าได้รับการยอมรับจากอาสาสมัคร

สรุป ข้าวเกรียบโปรตีนจิ้งหรีดเสริมแคลเซียมสูตรที่เสริมแคลเซียมคิดเป็นร้อยละ 50 ของความต้องการต่อวันเป็นสูตรที่ได้รับการยอมรับจากอาสาสมัครและสามารถนำไปต่อยอดในงานวิจัยเชิงคลินิกได้ในอนาคต

การผลิตและทดสอบการยอมรับทางรสชาติของซาลาเปาไส้ผักโขมในอาสาสมัครสุขภาพดี

ชนานันท์ ถิระประภากร — 2024-12-27

บทนำ ผักโขมจัดเป็นผักที่มีสารอาหารสูง แต่การศึกษาเกี่ยวกับผักโขมในด้านโภชนบำบัดยังมีจำกัด

วัตถุประสงค์ เพื่อผลิตซาลาเปาไส้ผักโขมที่มีคุณสมบัติในการส่งเสริมสุขภาพ และเพื่อศึกษาระดับการยอมรับทางประสาทสัมผัสของซาลาเปาไส้ผักโขมเทียบกับซาลาเปาสูตรควบคุมในอาสาสมัครสุขภาพดี

วิธีการศึกษา อาสาสมัครที่เข้าร่วมการวิจัยเป็นเพศชายและหญิง อายุ 18-30 ปี จำนวน 30 คน ผู้วิจัยทำการผลิตและให้อาสาสมัครชิมซาลาเปาทั้ง 2 สูตร แบบสุ่ม แล้วทำแบบประเมินการยอมรับทางประสาทสัมผัส โดยใช้แบบประเมิน 9-point hedonic scale ร่วมกับแบบบรรยายลักษณะและแบบระบุสเกล

ผลการศึกษา ผลการประเมินด้วย 9-point hedonic scale พบว่าซาลาเปาไส้ผักโขมมีคะแนนเฉลี่ยด้านลักษณะปรากฏ กลิ่น รสชาติ และความชอบรวมไม่แตกต่างจากสูตรควบคุม และมีคะแนนเฉลี่ยด้านเนื้อสัมผัสสูงกว่าสูตรควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p = 0.030) ผลการประเมินแบบบรรยายลักษณะพบว่าซาลาเปาไส้ผักโขมมีคะแนนเฉลี่ยด้านลักษณะปรากฏ สี กลิ่น รสชาติ และเนื้อสัมผัสไม่แตกต่างจากสูตรควบคุม และผลการประเมินแบบระบุสเกลพบว่าซาลาเปาไส้ผักโขมมีคะแนนเฉลี่ยด้านความหวาน ความเค็ม ความหอม ความเข้มข้น และความกลมกล่อมไม่แตกต่างจากสูตรควบคุม และมีคะแนนเฉลี่ยด้านความขม (p = 0.003) และความหนึบ (p = 0.032) สูงกว่าสูตรควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ

สรุป เมื่อผลิตซาลาเปาไส้ผักโขมและประเมินความชอบของอาสาสมัครโดยใช้ 9-point hedonic scale พบว่ามีความชอบด้านเนื้อสัมผัสของซาลาเปาไส้ผักโขมสูงกว่าซาลาเปาสูตรควบคุม แต่ความชอบด้านอื่นไม่แตกต่างกัน เมื่อใช้วิธีบรรยายลักษณะ พบว่ามีความชอบทุกด้านไม่แตกต่างจากซาลาเปาสูตรควบคุม และเมื่อใช้วิธีระบุสเกล พบว่ามีความชอบด้านความขมและความหนึบของซาลาเปาไส้ผักโขมสูงกว่าซาลาเปาสูตรควบคุม ผลการศึกษาชี้ให้เห็นว่า หากต้องการผลิตและพัฒนาอาหารเพื่อสุขภาพ ควรใช้แบบประเมินการยอมรับทางรสชาติทั้ง 3 แบบ เพื่อให้ได้ข้อมูลที่ครอบคลุม